Hair Loss Affects Mental Health:केसगळतीच्या समस्येचा मानसिक आरोग्यावर परिणाम होतो! कसं ते जाणून घ्या
Hair Care: केस गळणे मानसिक आरोग्यावर परिणाम करते. केस गळणे फक्त महिलाच नाही तर पुरुषांना देखील प्रभावित करते. कसं ते जाणून घेऊयात.
डोक्यावरील केसांना आपल्या आयुष्यात किती महत्त्व आहे, याचा अंदाज यावरून लावता येतो की, कंघीवर जास्त केस दिसू लागताच आपल्याला काळजी वाटू लागते. अनेकवेळा आपण आपल्या केसांमधून आपला मूड दाखवण्याचा प्रयत्न करतो. केस गळणे केवळ महिलाच नाही तर पुरुषांना देखील प्रभावित करते. मानसशास्त्रीयदृष्ट्या केस हा 'शरीराच्या प्रतिमेचा' एक भाग आहे आणि त्यात होणारा कोणताही बदल थेट त्या व्यक्तीच्या विचार, भावना आणि त्याच्या वागणुकीतील बदलाशी संबंधित असतो. डोक्यावरील बारीक केस हे तारुण्य, जोम, लैंगिक आकर्षण आणि पौरुषत्वाचे लक्षण म्हणून पाहिले जाते, तर केसगळतीशी संबंधित सर्वात सामान्य मानसिक समस्यांमध्ये तणाव, चिंता, नैराश्य, आत्मविश्वासाचा अभाव, कमी आत्मसन्मान, कमी लैंगिक इच्छा, सामाजिक भीती आणि अगदी आत्महत्येचे विचार देखील समाविष्ट आहेत.
केस पातळ होण्यामुळे एखाद्या व्यक्तीच्या मानसिकतेवर नकारात्मक परिणाम होतो आणि बहुतेकदा निराशा, मत्सर, लाजिरवाणी आणि आत्मभान निर्माण होते आणि हे सर्व मुख्यतः सामाजिक दबावामुळे होते. केस गळण्याची अनेक कारणे असू शकतात जसे की अनुवांशिक विकार, हार्मोनल बदल, वृद्धत्व, बाळंतपण, रजोनिवृत्ती, थायरॉईड, जुनाट आजार, कर्करोग उपचार, इन्सुलिन प्रतिरोधकता, भावनिक आणि मानसिक ताण, चांगला आहाराचा अभाव इ. यापैकी, भावनिक आणि मानसिक ताण हे केसगळतीचे कारण आणि लक्षण दोन्ही असते.
केसगळतीचा परिणाम इतका गंभीर असतो की बहुतेक रुग्णांच्या दैनंदिन जीवनावर त्याचा परिणाम होतो. ते आपली टाळू टोपी किंवा स्कार्फखाली लपवतात, मेळाव्यापासून दूर राहतात आणि सामाजिक क्रियाकलापांवर मोठ्या प्रमाणात मर्यादा घालतात. केस गळणे आणि केस गळणे यामुळे व्यक्तींना साधारणपणे दोन प्रकारचे विकार होतात-
१) एडजस्टमेंट डिसऑर्डर
हे प्रामुख्याने केस गळण्याच्या तीव्रतेशी संबंधित आहे आणि दुःख आणि निराशेच्या भावनांना कारणीभूत ठरते. रुग्ण तणावग्रस्त होतो आणि त्याच्या दिसण्यात या बदलामुळे चिंताग्रस्त होतो, ज्यामुळे त्याच्या दैनंदिन दिनचर्येवर परिणाम होतो.
२) पर्सनैलिटी डिसऑर्डर
रुग्णाला त्याच्या शरीरात मोठी कमतरता जाणवू लागते. केसांच्या उपचारांची निवड करणारे बहुतेक रुग्ण स्वत: ची प्रतिमा सुधारण्याच्या इच्छेने असे करतात. त्याच वेळी, स्त्रिया पुरुषांपेक्षा या वेदनांशी अधिक संघर्ष करतात कारण त्यांचे सौंदर्य म्हणजे चांगले आणि जाड केस. परंतु हे समजून घेणे आवश्यक आहे की मानसिक आरोग्य आणि केस गळणे आणि त्याचा रुग्णाच्या जीवनावर होणारा मोठा परिणाम यांच्यातील संबंध समजून घेणे आवश्यक आहे. म्हणूनच येथे काही गोष्टी समजून घेणे आवश्यक आहे.
> प्रत्येक केसगळतीवर उपचार केले जाऊ शकत नाहीत आणि प्रत्येक उपलब्ध उपचार एखाद्या विशिष्ट प्रकरणात कार्य करू शकत नाही.
> काही केस गळणे अपरिवर्तनीय असले तरी, केस गळणे टाळण्यासाठी उपचार केले जाऊ शकतात.
> केस गळतीच्या उपचारांना दृश्यमान परिणाम दिसण्यासाठी सुमारे ३-६ महिने लागतात.
> भिन्न उपचार वेगवेगळ्या रूग्णांसाठी कार्य करतात, म्हणून प्रत्येकासाठी कोणतीही एक वेळ किंवा उपाय कार्य करणार नाही.
> केसगळती टाळण्यासाठी काही उपचार दीर्घकाळ चालू ठेवावे लागतात.
> यशस्वी परिणामासाठी योग्य निदान आणि योग्य डॉक्टरांच्या देखरेखीखाली आणि मार्गदर्शनाखाली योग्य उपचार आवश्यक आहेत.
विभाग