Tax on Gift : गिफ्ट्सवर कसा लागतो कर, जाणून घ्या

Tax on Gift : नुकत्याच झालेल्या दिवाळीत आपल्या सर्वांनाच भरपूर गिफ्ट्स मिळाले असतील. नातेवाईकांनी अथवा मित्रमंडळींनी दिलेल्या या गिफ्टमुळे आनंद द्विगुणित होतो. पण आयकर कायद्यातील तरतुदींनुसार, तुम्हाला मिळालेली कोणतीही भेट करपात्र आहे. 

काही भेटवस्तूंवरही सवलत मिळत असली, तरी आर्थिक वर्ष २००३-०४ पर्यंत भेटवस्तूंवर कोणत्याही प्रकारचा कर अर्थात आयकर लागू नव्हता. भेटवस्तू करपात्र करण्यासाठी २००४ मध्ये प्राप्तिकर कायद्यात सुधारणा करण्यात आली. आजच्या काळात, कोणत्याही प्रकारची भेटवस्तू मग ती रोख स्वरूपात असो किंवा कोणत्याही सामग्रीच्या स्वरूपात असो करपात्र आहे.  गिफ्टिंग टॅक्स या अनुषंगाने कोणत्या वस्तू करपात्र आहेत अथवा नाही याचा घेतलेला आढावा - 

नातेवाईकाकडून भेटवस्तू : नातेवाईकांकडून मिळालेल्या भेटवस्तूवर कोणत्याही व्यक्तीकडून, जोडीदाराकडून किंवा पालकांकडून, व्यक्तीच्या किंवा वंशजांकडून मिळालेल्या पैशांवर किंवा भेटवस्तूंवर कोणताही कर आकारला जात नाही.

लग्नात मिळालेली भेट: व्यक्तीच्या लग्नात मिळालेल्या कोणत्याही प्रकारच्या भेटवस्तूवर कोणत्याही प्रकारची भेटवस्तू मिळत नाही.

मृत्यूनंतर मिळणारे धन :  मृत्युपत्र किंवा वारसातून मिळालेल्या पैशावर प्राप्तिकर लागू होत नाही. याचा अर्थ एखाद्या नातेवाईकाच्या मृत्यूमुळे वारसाहक्काने मिळणाऱ्या गिफ्ट्सच्या स्वरुपातील मालमत्तेवर कोणताही आयकर आकारला जात नाही.

मित्रांकडून भेटवस्तू : मित्रांकडून मिळालेल्या भेटवस्तूंवर कर आकारला जातो तर नातेवाईकांकडून मिळालेल्या भेटवस्तूंवर कर आकारला जात नाही. गैर-व्यक्तीकडून मिळालेल्या भेटवस्तूंवर किंवा भेटवस्तू म्हणून मिळालेल्या कोणत्याही प्रकारच्या पैशावर कर आकारला जातो. तुम्हाला तुमच्या कंपनीत मिळणारी महागडी भेटही करपात्र आहे.

परदेशातून मिळणारे गिफ्ट्स : जर एखाद्या व्यक्तीला एका वर्षात पाच लाखांपेक्षा जास्त किंमतीची भेटवस्तू मिळाली तर त्यावर कर आकारला जातो. हा नियम भारताकडून मिळालेल्या भेटवस्तूंनाही लागू होतो. व्यक्तींनी त्यांच्या व्यवहारांचे मूल्यमापन करताना त्यांना मिळालेल्या भेटवस्तूंचे देखील मूल्यांकन केले पाहिजे. जर भेटवस्तू कर देय असेल तर व्यक्तीने त्याच्या ITR मध्ये ते उघड करणे आवश्यक आहे. तसे करण्यात अयशस्वी झाल्यास त्या व्यक्तीवर पुढील कारवाई केली जाऊ शकते. २००४ मध्ये भेटवस्तू करपात्र करण्यासाठी प्राप्तिकर कायद्यात सुधारणा करण्यात आली. आजच्या काळात, कोणत्याही प्रकारची भेटवस्तू मग ती रोख स्वरूपात असो किंवा कोणत्याही सामग्रीच्या स्वरूपात असो, करपात्र आहे.