Lord Krishna Kuldevi : भगवान श्रीकृष्णाची कुलदेवी कोण? या मंदिरात छत्रपती शिवाजी महाराजांनीही पूजा केली होती

अशा परिस्थितीत भगवान श्रीकृष्णाची कुलदेवी कोणती आहे आणि त्यांचे मंदिर कुठे आहे हे जाणून घेऊया.

श्रीकृष्णाची कुलदेवी कोण?

द्वापार युगात महाविद्या देवी ही नंदबाबांची कुलदेवता होती, असे पुराणात वर्णन आहे. म्हणून तिला भगवान श्रीकृष्णाची कुलदेवता देखील मानले जाते. पौराणिक मान्यतेनुसार, श्रीकृष्ण आणि बलरामांच्या रक्षणासाठी देवकी-वासुदेवांनी या मंदिरात कंसाला नवस केला होता. असे मानले जाते की यशोदा माता यांनी कान्हाजीचे महाविद्या मंदिरातच मुंडन केले होते. तेव्हापासून महाविद्या मंदिरातील देवी ही श्रीकृष्णाची कुलदेवता मानली जाते.

मंदिर कुठे आहे

मथुरेतील ४ प्रसिद्ध देवी मंदिरांपैकी, माँ महाविद्या हे सर्वात उंच तटबंदीवर वसलेले आहे. हे मंदिर मथुरा रेल्वे जंक्शनपासून ४ किलोमीटर अंतरावर आहे, जे श्री कृष्णजन्मभूमीजवळ आहे. हे मंदिर सुमारे ५००० वर्षे जुने मानले जाते. या मंदिराविषयी अशीही एक श्रद्धा आहे की, या मंदिरात छत्रपती शिवाजी महाराजांनीही येऊन पूजा केली होती. मंदिराचे जे रूप आज आपण पाहतो ते मराठ्यांनी बांधले होते. अनेकांचे कुलदैवत असल्याने महाविद्या मंदिरात भाविकांची सतत वर्दळ असते.

ही कथा प्रसिद्ध आहे

आख्यायिकेनुसार, श्रीधर नावाच्या ब्राह्मणाने अंगिरा ऋषींचा अपमान केला होता. त्यावर ऋषी संतापले आणि त्यांनी त्याला अजगर होण्याचा शाप दिला आणि सांगितले की त्रेतायुगात तो अंबिका वनात (आताचे महाविद्या क्षेत्र म्हणून ओळखले जाते) जाऊन त्याचा शाप भोगेल. श्रीकृष्णाच्या जन्मानंतर या ठिकाणी देवकी तलावात स्नान करत असताना अजगराच्या रूपात असलेल्या श्रीधराने माता देवकीचा पाय धरला. यानंतर श्रीकृष्णाने आपल्या आईला त्या सापापासून मुक्त केले आणि या सापाला मारून तिचे रक्षण केले. मातेने ज्या ठिकाणी स्नान केले होते त्यामुळे येथे देवकी कुंड असल्याचे मानले जाते.