सनातन धर्मात चतुर्थी तिथीला खूप महत्त्व आहे. या दिवशी भगवान गणेशाची पूजा करण्याची परंपरा आहे. चतुर्थी तिथी महिन्यातून दोनदा साजरी केली जाते. या महिन्यात संकष्ट चतुर्थी बुधवारी (२८ फेब्रुवारी) साजरी करण्यात येणार आहे. फाल्गुन महिन्यातील चतुर्थी तिथीला द्विजप्रिया संकष्टी म्हणून ओळखले जाते. या तिथीला शास्त्रात खूप महत्त्व आहे.
यामुळे या विशेष दिवशी भक्तीभावाने गणपतीची पूजा केल्यास श्रीगणेश सर्व मनोकामना पूर्ण करतात असे म्हटले जाते.
फाल्गुन महिन्यातील चतुर्थी तिथी बुधवारी (२८ फेब्रुवारी) सकाळी ०१:५३ वाजता सुरू होईल. तर गुरुवारी (२९ फेब्रुवारी) पहाटे ०४:१८ वाजता समाप्त होईल. जे भक्त या दिवशी उपवास करतात त्यांना २८ फेब्रुवारीलाच उपवास करावा लागेल.
संकष्टी चतुर्थीचा दिवस बाप्पाच्या भक्तांसाठी खूप खास असतो. या दिवशी भाविक उपवास करतात आणि अत्यंत भक्तिभावाने गणेशाची पूजा करतात. गणपतीचा आशीर्वाद घेणे अत्यंत शुभ मानले जाते. महादेव आणि देवी पार्वतीच्या पुत्रांना सर्व देवतांमध्ये महत्त्वाचे स्थान आहे. यामुळेच त्यांना प्रथम पूज्य व्यक्ती मानले जाते.
विशेष म्हणजे, कोणतेही शुभ कार्य सुरू करण्यापूर्वी त्यांचा आशीर्वाद घेण्याची प्रथा आहे, मग ते पूजाविधी असो, लग्न असो, मुंडण असो किंवा गृहप्रवेश असो. प्रत्येक शुभ कार्यात गणपतीला विशेष स्थान आहे.
'ॐ गं गणपतये नम:।'
'वक्रतुंड महाकाय, सूर्य कोटि समप्रभ निर्विघ्नं कुरु मे देव, सर्वकार्येषु सर्वदा।।'
'ॐ नमो हेरम्ब मद मोहित मम् संकटान निवारय-निवारय स्वाहा।'
'ॐ श्रीं गं सौभाग्य गणपतये। वर्वर्द सर्वजन्म में वषमान्य नम:।'
'ॐ श्रीं ह्रीं क्लीं ग्लौं गं गणपतये वर वरद सर्वजनं मे वशमानय स्वाहा।'
(डिस्क्लेमर : या लेखात दिलेली माहिती पूर्णपणे सत्य आणि अचूक असेलच असं नाही. हिंदुस्तान टाइम्स मराठी तसा दावा करत नाही. अनुकरण करण्याआधी संबंधित क्षेत्रातील तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा.)