लग्नाआधी कुंडली का बघितली जाते? किती गुण आणि कसे मोजले जातात? जाणून घ्या

पत्रिका (कुंडली) जुळणे म्हणजे काय? 

कोणत्याही व्यक्तीची जन्मकुंडली त्याची तारीख, वेळ आणि जन्म ठिकाणाच्या आधारे तयार केली जाते. लग्नासाठी वधू-वरांची कुंडली पाहून चंद्राचे गुण, स्थिती आणि मंगल दोष लक्षात येतो.

सोप्या भाषेत सांगायचे झाल्यास, लग्नासाठी कुंडली जुळवणे ही एक प्रक्रिया आहे ज्याद्वारे लग्नानंतर मुलगा आणि मुलगी यांचे वैवाहिक जीवन कसे असेल हे तपासले जाते. दोघेही एकमेकांसाठी बनलेले आहेत की नाही हेही याद्वारे समजते. कुंडली किंवा गुण जुळण्यासाठी, जोडप्याच्या चंद्र ग्रहाची स्थिती विचारात घेतली जाते.

लग्न हे एक असे बंधन आहे, जे दोन व्यक्तींना आयुष्यभर एकत्र ठेवते, अशा परिस्थितीत लग्नापूर्वी वधू-वरांच्या कुंडली आणि राशी जुळवून शोधले जाते की लग्नानंतर दोघेही सुखी असतील की नाही, हे नातेसंबंध सफल होतील की नाही, त्यांच्या नशिबात संतती सुख आहे की नाही, मांगलिक दोष आहे की नाही, हे सर्व कुंडली पाहिल्यानंतर लक्षात येते. 

कुंडलीच्या माध्यमातून भविष्यात वैवाहिक जीवनात काही अडथळे येणार आहेत की नाही हे देखील पाहिले जाते. अडथळा असेल तर तो दूर कसा होणार? याचा उपायदेखील कुंडली पाहून ठरवता येतो. यामुळेच विवाह यशस्वी होण्यासाठी कुंडली जुळवणे आवश्यक मानले जाते.

कुंडली जुळवताना कोणत्या गोष्टी लक्षात घेतल्या जातात?

कुंडली जुळवण्यालाच लोक गुणांची जुळवाजुळव समजतात, पण लग्नासाठी इतरही अनेक गोष्टींचा विचार केला जातो. वैवाहिक दृष्टीकोनातून, या ५ महत्त्वाच्या आधारांवर कुंडली जुळवली जाते. उत्तर भारतात गुण जुळण्यासाठी अष्टकूट जुळणी केली जाते, तर दक्षिण भारतात दशकूट जुळणीची पद्धत अवलंबली जाते.

गुण मिलनाचे महत्व

सुखी वैवाहिक जीवनासाठी गुणांची जुळवाजुळव केली जाते. कुंडलीमध्ये एकूण ३६ गुण गणले जातात. त्यात ८ गुण पाहिले जातात. याला अष्टकुट मिलन म्हणतात. या गुणांच्या गणनेच्या आधारे लग्नाचे भवितव्य ठरवले जाते. 

अष्टकुट, अंक आणि महत्त्व

वर्ण (वरण), अंक १ - वर्ण वधू आणि वराची जात विचारात घेते, वर्ण ब्राह्मण, क्षत्रिय, वैश्य आणि शूद्र अशा ४ भागात विभागला जातो. वर्ण एक मुलगा आणि मुलगी यांच्यातील मानसिक अनुकूलता ठरवते.

वश्य, अंक २ - हा गुण कोण कोणावर वर्चस्व गाजवेल, कोणाचे कोणावर अधिक नियंत्रण असेल हे सांगते.

तारा, अंक ३ - या गुणामध्ये वधू-वरांचे नक्षत्र जुळतात. दोघेही निरोगी जीवन जगतील की नाही हे पाहिले जाते.

योनी, अंक ४ - वधू आणि वर यांच्यातील शारीरिक संबंध कसे असतील हे ठरवण्यासाठी योनी गुणवत्ता पाहिली जाते. योनी हे १४ प्राण्यांमध्ये विभागले गेले आहे जे मनुष्याचे व्यक्तिमत्व प्रतिबिंबित करतात. त्यात घोडा, हत्ती, मेंढी, साप, मुंगूस, कुत्रा, मांजर, उंदीर, गाय, म्हैस, बिबट्या, हरिण, माकड आणि सिंह यांचा समावेश होतो.

ग्रह मैत्री (ग्रह मेत्री), अंक ५ - मुलगा आणि मुलगी यांच्यातील परस्पर स्नेह, मैत्री इत्यादी ग्रह मैत्रीमध्ये दिसतात. वधू-वरांच्या राशीच्या स्वामींसोबत ग्रहांची मैत्री दिसते.

गण, अंक ६ - मुलगा आणि मुलगी यांचा स्वभाव आणि व्यक्तिमत्व गणाच्या माध्यमातून जुळले आहे. हे ३ आधारावर ठरवले जाते. देव (व्यक्तीमधील सात्विक गुण), मानव (रजो गुण), राक्षस (व्यक्तीमधील तमो गुण).

भुकुटा, क्रमांक 7 - भुकुटा जीवन आणि वयाशी संबंधित आहे. लग्नानंतर दोघे एकमेकांसोबत किती जवळ असणार हे भाकूटवरून कळते.

नाडी, अंक ८- नाडी संतती प्राप्तीशी संबंधित आहे. दोघांमधील शारीरिक संबंधातून ती कशी निर्माण होईल हे नाडीवर अवलंबून असते. नाडीचे ३ प्रकार आहेत - आरंभ, मध्य आणि शेवट.

लग्न ठरवताना हेदेखील लक्षात घेतले जाते

गुण जुळणी हा जन्मकुंडली जुळणीचा एक छोटासा भाग आहे. एखाद्याच्या लग्नाचे यश किंवा अपयश हे केवळ गुणांवरून ठरवले जात नाही. ज्योतिषशास्त्राच्या आधारे, गुण १८ गुणांपेक्षा कमी असल्यास विवाह यशस्वी मानला जात नाही, परंतु ३६ पैकी ३६ गुण मिळणे हे देखील सुखी वैवाहिक जीवनाचे लक्षण नाही, कारण गुणांव्यतिरिक्त कुंडलीतील इतरांची ग्रहांची स्थिती आणि विवाहस्थानातील स्वामीची स्थितीही महत्त्वाची असते.

टीप : ही माहिती केवळ श्रद्धा आणि विविध माध्यमांवर आधारित आहे.अनुकरण करण्याआधी संबंधित क्षेत्रातील तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा.