Vat Savitri Vrat : वट सावित्रीचे व्रत शुभ योगात; मुहूर्त, इतिहास, महत्व आणि पूजा विधी जाणून घ्या
Vat Savitri Purnima 2024 : वट सावित्रीला हिंदू विवाहित स्त्रिया उपवास करतात आणि आपल्या पतीच्या कल्याणासाठी वटवृक्षाची प्रार्थना करतात. जाणून घ्या मुहूर्त, इतिहास, महत्व, पूजा विधी आणि यंदा कोणत्या शुभ योगात हे व्रत आहे.
वट सावित्री हा विवाहित हिंदू महिलांद्वारे साजरा केला जाणारा एक महत्वाचा हिंदू सण आहे. महिलांनी या शुभ दिवशी उपवास करून पतीच्या दीर्घ आरोग्यासाठी वडाच्या झाडाची प्रार्थना करण्याची प्रथा आहे. या व्रताच्या दिवशी सावित्री आणि सत्यवान यांच्या कथेचे पठण केले जाते. ज्येष्ठ महिन्यात वट सावित्री अमावस्या तिथीला आणि पौर्णिमेच्या दिवशी येते. ज्येष्ठ महिन्यातील अमावस्या तिथीला उत्तर भारतातील स्त्रिया उपवास करतात. महाराष्ट्रात पौर्णिमा तिथीला हा सण साजरा केला जातो. दरवर्षी महिला अखंड सौभाग्यासाठी आणि गृहसौख्यात सुखसमृद्धी यावी यासाठी हा व्रत आणि उपासना करतात. या दिवसाचे महत्व आणि मुहूर्त याबाबत सविस्तर जाणून घ्या.
वट सावित्री 2024 कधी आहे? दिनांक व वेळ
पंचांगानुसार वट सावित्री व्रताची शुभ तारीख व वेळ खालीलप्रमाणे आहे:
वट सावित्री अमावस्या : गुरुवार, ६ जून २०२४
वट सावित्री पौर्णिमा व्रत: शुक्रवार, २१ जून २०२४
भविष्योत्तर आणि स्कंद पुराण यांसारख्या प्राचीन हिंदू धर्मग्रंथांनुसार वट सावित्री व्रताला खूप महत्त्व आहे. या उत्सवादरम्यान वटवृक्षाच्या पूजेवर या ग्रंथांमध्ये भर देण्यात आला आहे. हिंदू धर्मात, वटवृक्ष ब्रह्मा, विष्णू आणि महेश्वर या त्रिमूर्तींचे प्रतीक आहे. वडाच्या झाडाच्या शीर्षस्थानी शिव, त्याच्या खोडात विष्णू आणि मुळात ब्रह्मा दर्शविले आहे.
या पवित्र प्रसंगी हिंदू स्त्रिया उपवास करतात आणि आपल्या पतीच्या यश आणि कल्याणासाठी प्रार्थना करतात. पतीची सुरक्षितता आणि समृद्धी जपण्यासाठी ही प्रथा पाळली जाते. वट सावित्री व्रत विवाहित जोडीदारांमधील चिरंतन बंध आणि अतूट बांधिलकीची मार्मिक आठवण करून देते.
वट सावित्री २०२४ इतिहास
वट सावित्रीचे मूळ महाभारतात वर्णिलेल्या एका प्राचीन हिंदू आख्यायिकेत सापडते. ही कथा राजा अश्वपतीची कन्या सावित्री आणि तिचा पती सत्यवान यांची आहे. आख्यायिकेनुसार, सत्यवानाचे सावित्रीच्या मिलनानंतर एक वर्षानंतर मृत्यु होणार होता. नशिबाला न जुमानता सावित्रीने विलक्षण भक्ती आणि निर्धार दाखवला. तिने मृत्यूचे दैवत यम देवाचा सामना केला आणि आपल्या पतीचे प्राण वाचवण्याची विनंती केली. आपल्या हुशारीने आणि अढळ निर्धाराने तिने भगवान यमाला सत्यवानाला दीर्घायुष्य लाभो असा आशीर्वाद मागितला. ही कथा स्त्रीचे आपल्या जोडीदाराप्रती असलेले प्रेम आणि बांधिलकी च्या प्रगल्भ सामर्थ्याचे उदाहरण देते.
वट सावित्री २०२४ अनुष्ठान, वट पौर्णिमेचा विधी
- लवकर उठून विधीपूर्वक स्नान करावे.
- रवा, हलवा आणि मालपुआ सारखे शुद्ध शाकाहारी पदार्थ तयार करा.
- साड्या किंवा पंजाबी ड्रेस सारख्या पारंपारिक वेशभूषा करा. पारंपारिक कपडे परिधान करून दाग-दागिने घालून तयारी करा.
- पाण्याने भरलेला कलश, पांढरा पवित्र धागा, हळद, कुंकू, फुले अशा सौभाग्याच्या वस्तू गोळा करा.
- वटवृक्षावर जल अर्पण करा, हार घाला, हळद व कुंकू लावा, तांदळाचे दाणे अर्पण करा, झाडाभोवती पवित्र धागा बांधून सात वेळा प्रदक्षिणा घाला.
- शुद्ध तुपाचा मातीचा दिवा लावा आणि मिठाई अर्पण करा तसेच अगरबत्ती लावा.
- आपल्या जोडीदाराच्या समृद्धी आणि कल्याणासाठी भगवान शिव, भगवान विष्णू आणि भगवान ब्रह्मा यांची प्रार्थना करा.
- घरी परतल्यावर ज्येष्ठांचे चरणस्पर्श करून आशीर्वाद घ्यावेत.
- आज वट सावित्री व्रताचा उत्सव समृद्ध सांस्कृतिक वारसा आणि शाश्वत परंपरांचे प्रतीक आहे जे सामायिक श्रद्धा आणि चालीरीतींद्वारे कुटुंब आणि समुदायांना एकत्र करतात.
संबंधित बातम्या