Dev Uthani Ekadashi 2024: जगाचा स्वामी भगवान विष्णूच्या पूजेसह तुळशीच्या झाडाची पूजा करणे शुभ मानले जाते. तुळशीची पूजा भगवान विष्णूच्या शाळिग्राम रूपाने केली जाते. दरवर्षी कार्तिक महिन्याच्या शुक्ल पक्षाच्या एकादशी तिथीला तुळशी विवाहाचे आयोजन केले जाते. आज १२ नोव्हेंबर रोजी देवउठनी एकादशी आहे. या दिवशी माता तुळशीचा विवाह भगवान विष्णूच्या शाळिग्राम रूपाशी करणे शुभ मानले जाते. चला जाणून घेऊया देवउठनी एकादशीच्या दिवशी तुळशीचा विवाह का होतो?
पौराणिक कथांनुसार जालंधर नावाचा एक असुर होता. वृंदा नावाच्या मुलीशी त्याचा विवाह झाला होता. वृंदा ही विष्णूची परमभक्त होती. वृंदाच्या पतिव्रत धर्मामुळे जालंधरला कोणीही मारू शकले नाही. जालंधरला आपल्या अजेयपणाचा अभिमान वाटू लागला आणि तो स्वर्गातील मुलींचा छळ करू लागला. त्याच्या दहशतीने त्रस्त झालेले देवी-देवता भगवान विष्णूच्या आश्रयाला गेले आणि जालंधरच्या कोपापासून त्यांना वाचवण्यासाठी प्रार्थना करू लागले.
जालंधरची पत्नी वृंदा ही पतीप्रिय स्त्री होती आणि जालंधर पतिव्रत धर्माने अजेय होती, तिला कोणीही पराभूत करू शकले नाही. त्यामुळे जालंधरचा नाश करण्यासाठी वृंदाचा पतिव्रत धर्म भंग करणे आवश्यक होते. याच कारणास्तव विष्णूने आपल्या मायेने जालंधरचे रूप धारण केले आणि फसवणुकीने वृंदाचा पतिव्रत धर्म नष्ट केला. यामुळे जालंधरची सत्ता संपुष्टात आली आणि युद्धात त्याचा पराभव झाला.
वृंदाला ही फसवणूक लक्षात येताच ती संतापली आणि तिने विष्णूला शिळा होण्याचा शाप दिला. त्यानंतर वृंदा स्वतः सती बनली. सती गेल्यानंतर जिथे वृंदा भस्म झाली, तिथे तुळशीचं झाड उगवलं. देवतांच्या प्रार्थनेने वृंदाने आपला शाप मागे घेतला, परंतु विष्णूने वृंदाला केलेल्या फसवणुकीचा पश्चाताप झाला आणि त्यामुळे वृंदाचा शाप जिवंत ठेवण्यासाठी भगवान विष्णूने दगडी रूपात आपले रूप प्रकट केले. त्या रुपालाच शाळिग्राम म्हटले जाते.
वृंदाची प्रतिष्ठा आणि पवित्रता राखण्यासाठी देवतांनी माता तुळशीचा विवाह भगवान विष्णूच्या शाळिग्राम रूपाशी केला. त्यामुळे दरवर्षी कार्तिक महिन्याच्या शुक्ल पक्षाच्या एकादशीला तुळशीचा विवाह शाळिग्रामाशी होतो.
Disclaimer: या लेखात दिलेली माहिती पूर्णपणे खरी आणि अचूक असल्याचा आमचा दावा नाही. त्यांचा अवलंब करण्यापूर्वी संबंधित क्षेत्रातील तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा.