Sawan Putrada Ekadashi 2024 : सध्या पवित्र श्रावण महिना सुरू आहे. श्रावण महिन्याच्या शुक्ल पक्षातील एकादशीला पुत्रदा एकादशी म्हणतात. हिंदू धर्मात एकादशीला खूप महत्त्व आहे. एकादशी महिन्यातून दोनदा येते. एक कृष्ण पक्षात आणि एक शुक्ल पक्षात. वर्षभरात एकूण २४ एकादशी असतात. एकादशीचा पवित्र दिवस भगवान विष्णूला समर्पित आहे. या दिवशी भगवान विष्णूची विधीपूर्वक पूजा केली जाते. भगवान विष्णूच्या कृपेने माणसाच्या सर्व मनोकामना पूर्ण होतात. पुत्रदा एकादशी तिथी, पूजा साहित्य, पूजा पद्धती आणि महत्त्व जाणून घेऊया…
पवित्र श्रावण महिन्यातील शुक्ल पक्षातील एकादशीला भाविक भगवान विष्णूची पूजा करतील. या एकादशीला पुत्रदा एकादशी म्हणतात. या वेळी श्रावण महिन्यातील पुत्रदा एकादशी शुक्रवारी, १६ ऑगस्ट रोजी आहे. पंचांगानुसार यावेळी पुत्रदा एकादशीच्या मुहूर्तावर प्रीतियोगाचा संयोग आहे. श्रावण पुत्रदा एकादशीचे व्रत हे पुत्ररत्न प्राप्तीसाठी, पुत्राच्या रक्षणासाठी आणि समृद्धीसाठी केले जाते, असे मानले जाते.
पुत्रदा एकादशीचे व्रत हिंदू धर्मात अत्यंत पवित्र आणि शुभ मानले जाते. या दिवशी भगवान विष्णूच्या पूजेला विशेष महत्त्व आहे. असे मानले जाते की या व्रताचे पालन केल्याने संततीचे सुख आणि आशीर्वाद लाभतो. ज्या विवाहीत जोडप्यांना संतती सुखाची इच्छा असते त्यांनी या दिवशी व्रत अवश्य ठेवावे. संततीच्या इच्छेने हे व्रत पाळल्यास भगवान विष्णूचा परम आशीर्वाद प्राप्त होतो. पुत्रदा एकादशी वर्षातून दोनदा येते. या व्रताचे धार्मिक महत्त्व आहे. ज्योतिषी सांगतात की पुत्रदा एकादशी वर्षातून दोनदा म्हणजेच पौष आणि श्रावण महिन्यात पाळले जाते. हे व्रत कुटुंबाच्या समृद्धीसाठी आणि कल्याणासाठी महत्वाचे आहे.
या शुभ दिवशी व्रत केल्यास सर्व प्रकारच्या पापांपासून मुक्ती मिळते. हे व्रत केल्याने माणसाच्या सर्व मनोकामना पूर्ण होतात. हा व्रत संततीसाठी पाळले जाते. हे व्रत केल्याने अपत्यहीन जोडप्यांना अपत्यप्राप्ती होते. धार्मिक मान्यतेनुसार एकादशीचे व्रत केल्यास मृत्यूनंतर मोक्ष प्राप्त होतो.
श्रावण महिन्यातील शुक्ल पक्षातील एकादशी १६ ऑगस्टला आहे. श्रावण पुत्रदा एकादशी १५ ऑगस्ट रोजी सकाळी १० वाजून २६ मिनिटांनी प्रारंभ होईल. तर, शुक्रवार १६ ऑगस्ट रोजी सकाळी ९ वाजून ३९ मिनिटांनी समाप्त होईल. उदया तिथीनुसार, १६ ऑगस्ट रोजी उपवास ठेवून विधीनुसार भक्त भगवान विष्णूची पूजा करू शकतात. दुसऱ्या दिवशी म्हणजे १७ ऑगस्ट रोजी सकाळी ५ वाजून ५१ मिनिटे ते ८ वाजून ५ मिनिटादरम्यान पारण करून व्रताची समाप्ती होईल.
श्री विष्णूचे चित्र किंवा मूर्ती, फूल, नारळ, सुपारी, फळ, लवंग, सूर्यप्रकाश, दिवा, तूप, पंचामृत, अक्षदा, तुळशीची पाने, चंदन, नैवेद्य.
सकाळी लवकर उठून दैनंदिन कार्य करून आंघोळ करावी. देवघरात दिवा लावावा. भगवान विष्णूंना गंगाजलाने अभिषेक करा. भगवान विष्णूला फुल आणि तुळशीची पाने अर्पण करा. शक्य असल्यास या दिवशी व्रत ठेवावे. देवाची आरती करावी. देवाला नैवेद्य अर्पण करा. ध्यानात ठेवा की केवळ पुण्यपूर्ण वस्तूच देवाला अर्पण केल्या जातात. भगवान विष्णूला अर्पण करताना तुळशीचा अवश्य समावेश करा. तुळशीशिवाय भगवान विष्णू अन्न ग्रहण करत नाहीत, असे मानले जाते. या शुभ दिवशी भगवान विष्णूसोबत देवी लक्ष्मीचीही पूजा करा. या दिवशी जास्तीत जास्त देवाचे ध्यान करावे.