Mahakumbh Mela 2025 : महाकुंभ मेळा हा जगातील सर्वात मोठ्या धार्मिक मेळ्यांपैकी एक आहे जो १२ वर्षातून एकदा आयोजित केला जातो, चला तर मग जाणून घेऊया याशी संबंधित काही महत्त्वाच्या गोष्टी. सनातन हिंदू धर्मात महाकुंभ मेळ्याचे खूप धार्मिक महत्त्व आहे १३ जानेवारी ते २६ फेब्रुवारी २०२५ या कालावधीत प्रयागराज, उत्तर प्रदेश येथे होणार आहे. हा मेळा जगातील सर्वात मोठ्या धार्मिक मेळ्यांपैकी एक आहे. त्यात सहभागी होण्यासाठी फक्त संपुर्ण भारतातुनच नव्हे तर जगभरातुन लोक येतात. आम्ही तुम्हाला सांगतो, महाकुंभ मेळा १२ वर्षांतून एकदा आयोजित केला जातो. या काळात करोडो भाविक गंगा, यमुना आणि सरस्वतीच्या पवित्र संगमावर स्नान करण्यासाठी येतात. त्यात एकदा स्नान केल्याने भक्तांची सर्व पापे नष्ट होऊन मोक्ष प्राप्त होतो, असे सांगितले जाते.
प्रयागराजचा इतिहास प्राचीन काळापासून जातो. धर्मग्रंथात प्रयागराजला तीर्थराज किंवा 'तीर्थक्षेत्रांचा राजा' असे संबोधण्याचे हे देखील एक कारण आहे. येथे ब्रह्मदेवाने पहिला यज्ञ केला होता असे मानले जाते. महाभारतासह विविध पुराणांमध्ये धार्मिक प्रथांसाठी प्रसिद्ध असलेले हे पवित्र स्थान मानले गेले आहे.
पौराणिक कथेनुसार कुंभमेळ्याचा संबंध समुद्रमंथनाशी आहे. अमृत मिळविण्यासाठी देव आणि दानवांनी मिळून समुद्रमंथन केल्याचे सांगितले जाते. तेव्हाच अमृताचे भांडे मिळाले. असे मानले जाते की त्या अमृत कलशाचे काही थेंब पृथ्वीवरील चार पवित्र स्थानांवर पडले होते, म्हणजे प्रयागराज, हरिद्वार, नाशिक आणि उज्जैन. यामुळेच कुंभमेळा या दिव्य ठिकाणीच भरतो.
अमृत मिळविण्यासाठी देव आणि दानवांमध्ये सुमारे १२ दिवस युद्ध झाले असे म्हणतात. यासोबतच देवतांचे बारा दिवस मानवाच्या बारा वर्षांच्या बरोबरीचे असल्याचेही सांगितले जाते. यामुळेच १२ वर्षांनंतर महाकुंभ आयोजित केला जातो.
याशिवाय, ज्योतिषशास्त्रानुसार, एक कारण असे आहे की जेव्हा गुरु ग्रह वृषभ राशीत असतो आणि या वेळी सूर्य देव मकर राशीत येतो, तेव्हा प्रयागराजमध्ये कुंभमेळ्याचे आयोजन केले जाते. त्याचप्रमाणे जेव्हा गुरु कुंभ राशीत असतो आणि त्या काळात सूर्य देव मेष राशीत संक्रमण करतो तेव्हा हरिद्वारमध्ये कुंभ आयोजित केला जातो. तसेच सूर्य आणि गुरु सिंह राशीत असताना नाशिकमध्ये महाकुंभाचे आयोजन करण्यात आले आहे. त्याच वेळी, जेव्हा गुरु ग्रह सिंह राशीत असतो आणि सूर्य मेष राशीत असतो, तेव्हा उज्जैनमध्ये कुंभमेळा भरतो.
(डिस्क्लेमर : या लेखात दिलेली माहिती पूर्णपणे सत्य आणि अचूक असेलच असं नाही. हिंदुस्तान टाइम्स मराठी तसा दावा करत नाही.)
संबंधित बातम्या