दरवर्षी चैत्र महिन्यातील पौर्णिमेला पवनपुत्र हनुमानजींची जयंती साजरी केली जाते. या शुभदिनी माता अंजनीच्या उदरातून हनुमानजींचा जन्म झाला होता. हनुमानजींच्या जन्मदिवसाला जयंती न म्हणता जन्मोत्सव म्हणणे योग्य ठरेल, कारण बजरंगबली अमर आहेत. या जगात हयात नसलेल्या व्यक्तीसाठी जयंती शब्द वापरला जाता.
हनुमानाचे खऱ्या मनाने स्मरण केले तर ते प्रत्येक संकटात भक्तांचे रक्षण करतात, म्हणून त्यांना संकट मोचन असेही म्हटले जाते.
यावर्षी हनुमान जयंती (मंगळवारी) २३ एप्रिल २०२४ रोजी येत आहे. जेव्हा हनुमान जयंती मंगळवारी किंवा शनिवारी येते तेव्हा तिचे महत्त्व अनेक पटींनी वाढते. हे दोन्ही दिवस बजरंगबलीला समर्पित आहेत. या दिवशी हनुमानजींची विशेष आकर्षक सजावट, सुंदरकांड पठण, भजन, व्रत, दान, पठण, कीर्तन केले जाते.
पंचांगानुसार, चैत्र पौर्णिमा २३ एप्रिल २०२४ रोजी पहाटे ३:२५ वाजता सुरू होईल आणि २४ एप्रिल २०२४ रोजी पहाटे ५:१८ वाजता समाप्त होईल. या कारणास्तव २३ एप्रिल रोजी हनुमान जयंती साजरी केली जाणार आहे. पहाटे ३:२५ ते ५:१८ या वेळेत तुम्ही हनुमानजीची पूजा करू शकता. या काळात दिवसभर शुभ मुहूर्त असतील.
हनुमान जयंतीच्या दिवशी सकाळी सूर्योदयापूर्वी स्नान करावे. बजरंगबलीसमोर उपवासाचा संकल्प करा. या दिवशी पिवळ्या किंवा लाल रंगाचे कपडे घालणे शुभ असते. हनुमान जयंतीच्या दिवशी चमेलीच्या तेलात सिंदूर मिसळून बजरंगबलीला चोळा अर्पण करा. यानंतर चमेलीच्या तेलाचा दिवा लावा आणि गुलाबाच्या फुलांची माळ अर्पण करा. पूजेमध्ये बजरंगबलीचा आवडता प्रसाद गुळ आणि हरभरा यांचा समावेश करा. बुंदीचे लाडूही अर्पण करता येतात. आता ७ वेळा हनुमान चालिसाचा पाठ करा. या दिवशी घरी रामायण पठण करणे उत्तम मानले जाते. आरतीनंतर आपल्या क्षमतेनुसार कपडे, अन्न आणि पैसे गरजूंना दान करा.
शास्त्रात सांगितल्यानुसार, शृंगी ऋषींच्या यज्ञात अग्निदेवांना मिळालेली खीर राजा दशरथाने तीन राण्यांमध्ये वाटून दिली. इतक्यात एक गरुड तिथे पोचला, प्रसाद खीरची वाटी चोचीत भरून ते उडून गेले. किष्किंधा पर्वतावर शंकराची पूजा करणाऱ्या अंजनी मातेच्या कुशीत या खीरीचा काही भाग पडला. यानंतर माता अंजनीने हा प्रसाद ग्रहण केल्याने हनुमानजींचा जन्म अंजनी मातेच्या पोटी झाला असे मानले जाते. बजरंगबलीला वायु पत्र असेही म्हणतात.
हनुमान जयंतीच्या दिवशी बजरंगबलीला गुलाबाच्या फुलांमध्ये केवडा अर्पण करा. यामुळे ते लवकर प्रसन्न होतात. तसेच, नोकरीत येणारे अडथळे दूर होतील.
जर तुम्ही दीर्घकाळापासून कोणत्याही आजाराने त्रस्त असाल तर हनुमान जयंतीच्या दिवशी तुपात सिंदूर मिसळून हनुमानजींना लावा. त्यातून आरोग्य मिळते.
व्यवसाय वाढवण्यासाठी हनुमान जयंतीला बजरंगबलीला सिंदूर अर्पण करा.
हनुमान जयंतीला मंदिराच्या छतावर लाल ध्वज लावणे शुभ असते, यामुळे अचानक येणाऱ्या संकटांपासून मुक्ती मिळते.
आर्थिक समृद्धीसाठी हनुमान जयंतीच्या दिवशी पांढऱ्या कागदावर सिंदूर लावून स्वस्तिक बनवा आणि आधी हनुमानजींना अर्पण करा आणि नंतर ते आपल्या तिजोरीत ठेवा.