Anant Chaturdashi 2024 : अनंत चतुर्दशीला १४ गाठीचे अनंत अनंती का बांधतात? जाणून घ्या महत्व आणि लाभ
Anant Chaturdashi 2024 Shubh Muhurat : भाद्रपद महिन्यातील चतुर्दशी तिथीला भगवान विष्णूच्या शाश्वत रूपाची पूजा केली जाते. या दिवशी अनंत म्हणजेच चौदा गाठींचा धागा बांधला जातो, या अनंत आणि अनंतीचे महत्व काय आहे ते जाणून घ्या.
भाद्रपद महिन्यातील चतुर्दशी तिथीला भगवान विष्णूच्या शाश्वत रूपाची पूजा केली जाते. या दिवशी अनंत आणि अनंती म्हणजेच चौदा गाठींचा धागा बांधला जातो, जो भगवान विष्णूच्या १४ जगांचे प्रतीक मानला जातो. अनंत चतुर्दशीच्या पूजेच्या दिवशी भगवान विष्णूच्या सहस्त्रनामाचा पाठ करणे अत्यंत शुभ मानले जाते. अनंतच्या १४ गाठी १४ जगांचे प्रतीक मानले जातात. भगवान विष्णूच्या १४ जगांची नावे आहेत, १. ताल, २. अटल, ३. विटाळ, ४. सुतल, ५. तलताल, ६. रसातल, ७. पाताळ, ८. भू, ९. भुवह, १०. स्वाह, ११. जन, १२. दृढता, १३. सत्या, १४. मह.
या दिवशी भगवान विष्णूच्या चौदा नावांचे स्मरण केले जाते. भगवान विष्णूची चौदा नावे आहेत - १. अनंत, २. ऋषिकेश, ३. पद्मनाभ, ४. माधव, ५. वैकुंठ, ६. श्रीधर, ७. त्रिविक्रम, ८. मधुसूदन, ९. वामन, १०. केशव, ११. नारायण, १२. दामोदर, १३. गोविंद, १४. श्रीहरी
या दिवशी दिवसाच्या पहिल्या भागात भगवान विष्णूची पूजा केली जाते. सर्व प्रथम भगवान अनंत नारायण यांची कथा ऐकली जाते. यानंतर लाल पिवळ्या रंगाचा धागा म्हणजेच चौदा गाठीचा कलावा घातला जातो. अनंत चतुर्दशीच्या दिवशी भगवान विष्णूच्या पूजेमध्ये १४ गाठीचा अनंत सूत्राची पूजा करून धारण करण्याचे खूप महत्त्व आहे. १४ गाठींचा हा पवित्र धागा हातावर बांधल्याने जीवनात कोणत्याही प्रकारची भीती किंवा अडथळे येत नाहीत, असे म्हणतात. भगवान विष्णू आपल्या भक्तांचे सर्व प्रकारे रक्षण करतात.
अनंत चतुर्दशी पूजेचा मुहूर्त
सकाळी ६:१२ ते ११:४४ पर्यंत
कालावधी – ५ तास ३२ मिनिटे
चतुर्दशी तिथी प्रारंभ - १६ सप्टेंबर २०२४ रोजी दुपारी ३ वाजून १० मिनिटांनी
चतुर्दशी तिथी समाप्ती - १७ सप्टेंबर २०२४ सकाळी ११ वाजून ४४ मिनिटांनी.
या दिवशी चौदा या संख्येला अधिक महत्त्व
पूजेमध्ये जसा १४ गाठींचा दोरा बांधला जातो, त्याप्रमाणे अनंताच्या पूजेसाठी १४ प्रकारची फुले, नैवेद्यामध्ये १४ प्रकारच्या भाज्या गुरुजींना १४ वडे-घारग्याचे वाण अशी या व्रताच्या पद्धती आहेत.
अनंताच्या पूजेच्या दिवशी दांपत्य भोजन देण्याची मुख्य प्रथा आहे. त्यांना जेवायला बोलवून संकल्प सोडला जातो. सौभाग्यवतींची ओटी भरली जाते. या व्रतासाठी निमंत्रित केलेल्या दाम्पत्यांना चौदा अनारशांचं वाण दिलं जातं. अनारसे देणे शक्य न झाल्यास चौदा पेढे किंवा लाडू द्यावेत.
अनंताचा दोरक वास्तविक वर्षभर ठेवायचा असतो. परंतु शक्य नसल्यास एखाद्या चांदीच्या डबीत ठेवून ती डबी देव्हा-यात ठेऊन रोज तिला हळदीकुंकू वाहून नमस्कार करावा. पुढल्या वर्षी त्या दो-याने विसर्जन करावं.
