यावर्षी १५ जानेवारी रोजी देशभरात मकर संक्रांत हा सण साजरा होणार आहे. हे त्याच्या सांस्कृतिक आणि खगोलशास्त्रीय महत्त्वासाठी ओळखले जाते. मकर संक्रांतीबद्दल येथे १० अत्यंत दुर्मिळ आणि मनोरंजक फॅक्ट्स आहेत, ज्याबद्दल तुम्हाला कदाचित माहिती नसेल.
(HT/Sonu Mehta)मकर संक्रांतीशी संबंधित सण विविध नावांनी ओळखले जाते. जसे उत्तर भारतीय हिंदू आणि शीख लोकांकडून लोहरी, मध्य भारतात सुकरात, आसामी हिंदूं बिहूद्वारे भोगली आणि तमिळ आणि इतर दक्षिण भारतीय हिंदूंद्वारे पोंगल अशा विविध नावांनी ओळखले जातात.
मकर संक्रांत सूर्याचे मकर राशीत संक्रमण दर्शवते. हा सौर दिनदर्शिकेवर आधारित काही भारतीय सणांपैकी एक आहे आणि चंद्र दिनदर्शिकेवर आधारित असलेल्या हिंदू सणांच्या विपरीत, सोलर सायकलनुसार उत्सवाची तारीख निश्चित केली जाते. सौरचक्रानुसार साजरे होणारे इतर सण म्हणजे वैशाखी (बैसाखी) आणि पोंगल.
(HT Photo/Sameer Sehgal)मकर संक्रांती हा प्रामुख्याने संपूर्ण भारतामध्ये, विशेषतः देशाच्या उत्तर आणि पश्चिम भागात साजरा केला जाणारा कापणीचा सण आहे. हे हिवाळ्याच्या हंगामाचा शेवट आणि मोठ्या दिवसांची सुरुवात दर्शवते.
(File Photo)मकर संक्रांतीशी संबंधित सर्वात लोकप्रिय परंपरांपैकी एक म्हणजे पतंग उडवणे. भारताच्या अनेक भागांमध्ये, विशेषत: गुजरात आणि राजस्थानमध्ये लोक पतंग उडवण्याच्या स्पर्धा आणि उत्सव साजरे करतात.
(PTI)मकर संक्रांत हा हिंदू धर्मात अत्यंत शुभ दिवस मानला जातो. असे मानले जाते की या दिवशी सूर्यदेव उत्तर गोलार्धात आपला प्रवास सुरू करतात, मोठा दिवस आणि उत्तरायणाचा शुभ काळ आणतात.
(File Photo)हा सण विविध प्रादेशिक रीतिरिवाज आणि विधींनी साजरा केला जातो. पतंग उडवण्याव्यतिरिक्त लोक गंगासारख्या नद्यांमध्ये धार्मिक स्नान करतात आणि गरजूंना अन्न, कपडे आणि इतर आवश्यक वस्तू दान करतात.
(File Photo)मकर संक्रांतीच्या वेळी अनेक प्रदेशांमध्ये पारंपारिक नृत्य, संगीत आणि लोकगीते यासारखे सांस्कृतिक कार्यक्रम आयोजित केले जातात. हे परफॉर्मन्स भारताचा समृद्ध सांस्कृतिक वारसा दाखवतात.
(Photo: Raajessh Kashyap)