Thyroid Eye Disease : शरीरावरच नाही तर, डोळ्यांवरही अतिशय वाईट परिणाम करतो थायरॉईड! दिसतात ‘हे’ दुष्परिणाम

खराब जीवनशैली आणि खाण्याच्या चुकीच्या सवयींमुळे थायरॉईडचा आजार आज लोकांमध्ये एक सामान्य समस्या म्हणून उदयास येत आहे. थायरॉईड ही फुलपाखराच्या आकाराची ग्रंथी आहे, जी मानेच्या खालच्या भागात असते. ही ग्रंथी शरीराच्या अनेक क्रियांवर नियंत्रण ठेवण्याचे काम करते. थायरॉईड ग्रंथीतून बाहेर पडणाऱ्या हार्मोनला थायरॉईड संप्रेरक म्हणतात. जेव्हा ही ग्रंथी आवश्यकतेपेक्षा कमी-जास्त प्रमाणात हार्मोन्स तयार करू लागते, तेव्हा त्या व्यक्तीला थायरॉईडशी संबंधित समस्या असू शकतात. साधारणपणे असे मानले जाते की थायरॉईडमुळे थकवा, वजन वाढणे, थंडी सहन न होणे, त्वचा कोरडी होणे, केस गळणे, नैराश्य आणि ह्रदयाचा वेग कमी होणे अशी लक्षणे दिसतात. पण, थायरॉईडचा माणसाच्या डोळ्यांवरही वाईट परिणाम होतो हे अनेकांना माहीत नाही.

थायरॉईडशी संबंधित डोळ्यांच्या समस्यांना 'थायरॉईड आय डिसीज' (TED) म्हणतात. हा एक स्वयंप्रतिकार रोग आहे. यामध्ये शरीराची रोगप्रतिकारक शक्ती डोळ्यांमागील ऊतींवर हल्ला करते, त्यामुळे डोळ्यांना सूज येते आणि अनेक समस्या निर्माण होतात. थायरॉईडमुळे डोळ्यांवर कोणते दुष्परिणाम होऊ शकतात ते जाणून घेऊया.

थायरॉईडमुळे काहीवेळा डोळे कोरडे होण्याची समस्या उद्भवू शकते, ज्याबद्दल बहुतेक लोक अनभिज्ञ असतात. थायरॉईड संप्रेरकांमुळे अश्रू निर्मितीसाठी गरजेच्या असलेल्या अश्रू ग्रंथींच्या कार्यावर परिणाम होऊन डोळ्यांमध्ये कोरडेपणा, खाज सुटणे किंवा जळजळ होऊ शकते. लोक या समस्येला सामान्य मानून दुर्लक्ष करतात. परिणामी, ही सहज नियंत्रणीय समस्या डोळ्यांना गंभीर नुकसान होऊ शकते.

थायरॉईड-संबंधित डोळ्यांच्या विकारांमुळे अनेकदा प्रकाशाची संवेदनशीलता वाढते, ज्यामुळे तेजस्वी प्रकाशात दैनंदिन क्रियाकलाप करणे कठीण होते.

थायरॉईडमुळे डोळे बाहेर येऊ शकतात. थायरॉईड आय डिसीजमुळे किंवा ग्रेव्हस ऑप्थाल्मोपॅथीमध्ये, डोळ्यांभोवती द्रव साचल्यामुळे डोळे पुढे सरकतात. ज्याला एक्सोप्थाल्मोस देखील म्हणतात.

थायरॉईडमुळे झालेल्या डोळ्यांच्या आजारामुळे डोळ्यांना सूज आल्याने काही लोकांचे डोळे सरळ राहू शकत नाहीत, ज्यामुळे दुहेरी दृष्टीची समस्या उद्भवू शकते. अशा स्थितीत व्यक्तीला गोष्टींवर लक्ष केंद्रित करण्यात अडचण येऊ शकते.

नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ हेल्थ (NIH) च्या अभ्यासानुसार, थायरॉईड आय डिसीजमुळे होणारा ग्रेव्हस रोग हा ऑटोइम्यून थायरॉईड विकारांशी संबंधित आहे, ज्यामुळे दृष्टीवर लक्षणीय परिणाम होतो. अशा परिस्थितीत, थायरॉईडवर लवकर उपचार केल्यास डोळ्यांच्या समस्या कमी होण्यास आणि दृष्टी सुरक्षित ठेवण्यास मदत होते. योग्य मदतीसाठी डॉक्टरांचा सल्ला अवश्य घ्यावा.