अमेरिकेतील ट्रम्प सरकारची सुरुवात आणि इस्रायलबरोबरचा संघर्ष या दरम्यान इराणच्या लष्कराने युद्धाच्या आघाडीवर रोबो सैन्य तैनात करण्याचा निर्णय घेतला आहे. इराणच्या एका उच्चपदस्थ लष्करी अधिकाऱ्याने दिलेल्या माहितीनुसार, लष्कर लढाऊ रोबोटची चाचणी घेत आहे आणि अनेक नवीन मॉडेल्स विकसित करत आहे. तेहरान टाईम्स या इराणी वृत्तपत्राने दिलेल्या वृत्तानुसार, इराणच्या लष्कराने दोन महिन्यांपूर्वीच आपल्या युद्ध सरावांमध्ये रोबोट योद्ध्यांचा समावेश करण्यास सुरुवात केली आहे.
उच्चपदस्थ लष्करी अधिकाऱ्याने रोबोट सैन्य व विकासाबाबत अधिक माहिती दिली नाही. त्यांनी सांगितले की इराणच्या लष्कराने रविवारी रात्रीपासून ईशान्य इराणमध्ये युद्ध सरावांमध्ये त्यांना तैनात केले आहे, जेथे ते आपली शक्ती दाखवत आहेत. या सरावात इस्लामिक रिव्होल्यूशनरी गार्ड कॉर्प्स (IRGC), आर्मी (Artesh), बसीज आणि तटरक्षक दलासह विविध दलांचा समावेश आहे.
लढाऊ रोबोट किंवा रोबोट सैनिक हे एक प्रकारचे युद्ध वाहन आहे ज्यामध्ये मानव तैनात केला जात नाही. हे पृथ्वीवर किंवा आकाशात आपले काम करू शकते. मानवरहित ड्रोन (यूएई) आधीच आकाशात आपले पराक्रम करत आहेत आणि अलीकडील युद्धांमध्ये त्यांचा मोठ्या प्रमाणात वापर केला गेला आहे. इराणने मानवरहित हवाई वाहनांप्रमाणेच मानवरहित जमिनीवरील वाहने (यूजीव्ही) विकसित केली आहेत, जी युद्धाच्या आघाडीवर हल्ले करतील. ही रोबो फायटिंग मशिन्स सामान्यत: ऑटोनॉमस रोबोटऐवजी रिमोट कंट्रोल वाहने असतात. यामध्ये आर्टिफिशियल इंटेलिजन्सचा वापर करण्यात आला आहे, जो रिअल टाइम डेटा पुरवतो.
अशा ताफ्यात तोफखाना, ड्रोन ऑपरेटर मशीन, इलेक्ट्रॉनिक वॉरफेअर युनिटचाही समावेश आहे. मानवी मुलांप्रमाणेच रोबोट फायटर शत्रूंना चिन्हांकित करण्यास आणि युद्धभूमीवर त्यांचे लक्ष्य नष्ट करण्यास सक्षम आहेत. हे कोणत्याही भौगोलिक क्षेत्रात ऑपरेशन करू शकतात. अनेक ठिकाणी हे रोबो सैनिक मानवी सैनिकांपेक्षा कितीतरी पटीने अधिक शक्ती वापरू शकतात कारण त्यांची संरक्षण कवच मजबूत असते. हे रोबो फायटर्स तयार करणे सामान्यत: अधिक अवघड आणि खर्चिक असते.
अमेरिकेत डोनाल्ड ट्रम्प यांच्या नेतृत्वाखालील नवे सरकार सत्तेवर आले असताना इराणच्या लष्कराने रोबो सैनिकांची चाचणी सुरू केली आहे. इराणला भीती आहे की, ट्रम्प आपल्या पूर्ववर्तींप्रमाणेच इराणवर प्रचंड आंतरराष्ट्रीय दबाव आणू शकतात आणि कठोर निर्बंध लादू शकतात. दुसरीकडे, दोन्ही देशांमधील तणाव कमी न झाल्याने इस्रायलही त्याविरोधात नवी आघाडी उभी करू शकतो.
तेहरान टाईम्सच्या वृत्तानुसार, आतापर्यंत सुरू असलेल्या युद्धसरावांमध्ये इराणने दोन नवीन भूमिगत लष्करी तळ उघड केले आहेत आणि आपल्या पश्चिम प्रांतात दहशतवाद विरोधी कारवाई केली आहे तसेच मध्य आणि उत्तर भागातील आपल्या अणुप्रकल्पांजवळ बंकर-बस्टर हल्ले रोखले आहेत. ब्रिगेडियर जनरल नेमती यांनी तेहरान टाइम्सला सांगितले की, सरावाचा ताजा टप्पा प्रामुख्याने बचावात्मक ऐवजी लढाऊ रणनीतींचे मूल्यमापन करण्यावर केंद्रित आहे.
इराणच्या लष्कराने उचललेले हे पाऊल म्हणजे रोबोटिक्सच्या दिशेने जागतिक वाटचालीचा पाठपुरावा करण्याचा प्रयत्न आहे. सध्याच्या रशिया-युक्रेन युद्धात युक्रेनने ब्रिटीश कंपनी आणि ड्रोन उत्पादक ब्रिट अलायन्सने विकसित केलेले रोबोट डॉग्स रशियाविरोधात तैनात केले आहेत. रशियाविरुद्धच्या युद्धात कीव्ह लवकरच रोबोटिक सिस्टीम आणि माउंटेड मशीन गनसह नवीन ड्रॉयड फायटर चा वापर करेल, असा अंदाज व्यक्त केला जात आहे.
तर दुसरीकडे रशियानेही लढाऊ रोबोटमध्ये मोठी गुंतवणूक केली आहे. चीन आपले तंत्रज्ञान रशियाला पुरवत आहे. यामध्ये एआयचाही वापर केला जात आहे. रशियाने चीनच्या भागीदारीत यूजीव्ही उरण-९, रोबोटिक टँक, प्लॅटफॉर्म-एम, रॉकेट स्ट्राईक सिस्टीम आणि सोराटनिक आणि सात टन वजनाची ड्रोन टँक विकसित केली आहे. इराण हा रशिया आणि चीनचा ही समर्थक असून त्यांच्याशी त्याचे चांगले संबंध आहेत.
संबंधित बातम्या