ऑपरेशन सिंदूरच्या आठवड्यांनंतर पुन्हा ॲक्शन, पाकिस्तानला लागून असलेल्या ४ राज्यांमध्ये होणार मॉक ड्रिल
२९ मे रोजी होणाऱ्या या मॉक ड्रिलमध्ये हवाई हल्ल्याचा इशारा देणारे सायरन, ब्लॅकआऊट प्रक्रिया, निर्वासन सराव आणि महत्त्वाच्या पायाभूत सुविधांचे संरक्षण यावर भर देण्यात येणार आहे.
भारत आणि पाकिस्तान यांच्यात सुरू असलेल्या तणावाच्या पार्श्वभूमीवर केंद्र सरकारने २९ मे रोजी पाकिस्तानच्या सीमेला लागून असलेल्या चार राज्यांमध्ये मोठ्या प्रमाणात नागरी संरक्षण मॉक ड्रिल करण्याचे निर्देश दिले आहेत. गुजरात, राजस्थान, पंजाब आणि जम्मू-काश्मीर ही सीमावर्ती राज्ये आहेत. 'ऑपरेशन सिंदूर'च्या काही आठवड्यांनंतर ही मॉक ड्रिल होत आहे.
६-७ मे च्या रात्री भारताने 'ऑपरेशन सिंदूर' अंतर्गत पाकिस्तान आणि पाकव्याप्त जम्मू-काश्मीरमधील दहशतवाद्यांच्या तळांवर प्रत्युत्तर दिले. जम्मू-काश्मीरमधील पहलगाम येथे २२ एप्रिल रोजी झालेल्या दहशतवादी हल्ल्यात २६ पर्यटक ठार झाल्यानंतर ही कारवाई करण्यात आली. प्रत्युत्तरादाखल भारतीय जवानांनी जैश-ए-मोहम्मद, लष्कर-ए-तोयबा आणि हिजबुल मुजाहिद्दीन सारख्या दहशतवादी संघटनांशी संबंधित १०० हून अधिक दहशतवाद्यांचा खात्मा केला.
संभाव्य दहशतवादी धोक्यांविरोधातील तयारीचा अंदाज घेणे आणि बंधक संकट किंवा दहशतवादी हल्ला झाल्यास सुरक्षा यंत्रणांच्या प्रतिसाद धोरणाचे मूल्यमापन करणे हा गुरुवारच्या मॉक ड्रिलचा उद्देश आहे. यापूर्वीच्या मॉक ड्रिलमध्ये दहशतवादविरोधी पथक आणि आधुनिक शस्त्रांनी सज्ज कमांडोंनी देशभरातील विविध राज्यांमध्ये प्रत्यक्ष दहशतवादी हल्ल्यासारख्या परिस्थितीचा सराव केला होता. पहलगाम हल्ल्यानंतर देशभरातील सुरक्षा यंत्रणा सतर्क झाल्या असून प्रतिबंधात्मक उपाययोजना वाढवण्यात आल्या आहेत.
कोणत्याही खऱ्या धोक्याला जलद, समन्वयित आणि परिणामकारक प्रतिसाद मिळावा यासाठी इतर महत्त्वाच्या ठिकाणीही अशा प्रकारचे मॉक ड्रिल सुरू राहतील, असे अधिकाऱ्यांनी सांगितले.
पाकिस्तानसोबत वाढत्या तणावाच्या पार्श्वभूमीवर केंद्रीय गृहमंत्रालयाने सर्व राज्यांना ७ मे रोजी 'मॉक ड्रिल' करण्यास सांगितले होते. गृह मंत्रालयाने सर्व राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांच्या मुख्य सचिवांना पाठविलेल्या परिपत्रकात म्हटले आहे की, मॉक ड्रिलदरम्यान हवाई हल्ल्याचा इशारा देणारे सायरन वापरणे, कोणत्याही हल्ल्यापासून बचाव करण्यासाठी नागरिकांना सुरक्षेच्या बाबींचे प्रशिक्षण देणे आणि बंकर आणि खड्डे साफ करणे यांचा समावेश आहे.
अन्य उपाययोजनांमध्ये अपघात झाल्यास ब्लॅकआऊटच्या उपाययोजना, महत्त्वाच्या संयंत्रे आणि आस्थापनांची सुरक्षा आणि स्थलांतर योजना अद्ययावत करणे आणि रिहर्सल करणे यांचा समावेश आहे. मॉक ड्रिलमध्ये हवाई दलाशी हॉटलाइन आणि रेडिओ-कम्युनिकेशन लिंक कार्यान्वित करणे, नियंत्रण कक्ष आणि छाया नियंत्रण कक्षांच्या कार्यक्षमतेची चाचणी करणे यांचा समावेश आहे.
दरम्यान, दहशतवादाविरोधातील आपले कठोर धोरण जागतिक व्यासपीठावर भक्कमपणे मांडण्यासाठी भारताने जगातील प्रमुख राजधान्यांमध्ये सात बहुपक्षीय शिष्टमंडळे पाठविली आहेत. या शिष्टमंडळांचा उद्देश जागतिक स्तरावर पसरवल्या जाणाऱ्या चुकीच्या माहितीचा प्रतिकार करणे आणि भारताच्या 'झिरो टॉलरन्स फॉर टेररिझम' धोरणाला बळकटी देणे हा आहे, ज्याला परप्रांतीय भारतीय समुदायाचाही व्यापक पाठिंबा मिळत आहे.
संबंधित बातम्या