US Elections : डोनाल्ड ट्रम्प पुन्हा सत्तेत! इस्रायल अधिक शक्तिशाली होणार, चीनला धक्का, कोणत्या देशावर काय परिणाम होणार?
Donald Trump : चीन हा अमेरिकेचा सर्वात मोठा आर्थिक स्पर्धक मानला जातो. ट्रम्प यांनी यापूर्वीच चीनविरोधातील व्यापार युद्धाची भाषा केली आहे. मागील कार्यकाळात त्यांनी चिनी आयातीवर २५० अब्ज डॉलरचे शुल्क लादले होते.
अमेरिकेने आपला पुढचा राष्ट्राध्यक्ष निवडला आहे. डोनाल्ड ट्रम्प हे दुसऱ्यांदा राष्ट्राध्यक्ष पदी विराजमान होणार आहेत. डेमोक्रॅट उमेदवार कमला हॅरिस यांची निराशा झाली आहे, तर ट्रम्प यांनी ३१५ मतांनी विजयाचा दावा केला आहे. अमेरिकेची ही सर्वात मोठी निवडणूक इतर देशांसाठीही अत्यंत महत्त्वाची असल्याचे बोलले जात आहे. हॅरिस विजयी असोत वा ट्रम्प, पण त्याचा मोठा परिणाम चीन, इराण सारख्या अनेक देशांवर होऊ शकतो, असे मानले जात आहे.
चीन -
चीन हा अमेरिकेचा सर्वात मोठा आर्थिक स्पर्धक मानला जातो. ट्रम्प यांनी आधीच चीनविरोधात ट्रेड वॉरची भाषा केली आहे. मागील कार्यकाळात त्यांनी चिनी आयातीवर २५० अब्ज डॉलरचे शुल्क लादले होते. या वर्षाच्या सुरुवातीला ट्रम्प यांनी आपण जिंकल्यास चिनी वस्तूंवरील शुल्क ६० ते १०० टक्क्यांनी वाढवणार असल्याचे म्हटले होते. त्याचबरोबर डेमोक्रॅट सरकार आले तरी जो बायडेन यांच्या कार्यकाळात लागू करण्यात आलेल्या शुल्कातून माघार घेण्याची शक्यता कमी आहे.
रशिया आणि यूक्रेन -
सीएनबीसीच्या वृत्तानुसार, असे मानले जात आहे की ट्रम्प प्रशासन आणि रिपब्लिकन नेत्यांचा एक गट युक्रेनला अधिक लष्करी मदत देण्यास कमी इच्छुक असू शकतो. अशा परिस्थितीत रशियाविरोधातील युद्धात युक्रेनच्या क्षमतेवर परिणाम होऊ शकतो. वृत्तानुसार, युद्ध सुरू ठेवण्यासाठी कीव्ह मोठ्या प्रमाणात परकीय मदतीवर अवलंबून आहे. २४ तासांत युद्ध संपवू शकतो, असे ट्रम्प यांनी यापूर्वीच म्हटले आहे.
त्यांच्या या वक्तव्यामुळे रशियाशी करार करण्यासाठी युक्रेनला मिळणारा निधी थांबल्याचे मानले जात आहे. अमेरिकेच्या मदतीशिवाय युक्रेनला जमिनीचा मोठा भाग गमवावा लागू शकतो, असे मानले जात आहे. हॅरिस म्हणाल्या आहेत की, जर त्या जिंकल्या तर त्यांचे प्रशासन युक्रेनला आवश्यक तेवढी मदत करेल, परंतु या विधानाचा अर्थ काय हे अद्याप स्पष्ट झालेले नाही.
रिपोर्टनुसार, हॅरिस प्रशासनाला युक्रेनला आर्थिक मदत देण्यातही अडचणी येऊ शकतात. खरे तर काँग्रेसवर कोणत्या पक्षाचे वर्चस्व आहे, यावर ते अवलंबून असेल.
इस्त्रायल -
इस्रायल डेमोक्रेसी इन्स्टिट्यूटच्या इस्रायल अहवालातील सर्वेक्षणात असे आढळले आहे की ६५ टक्के उत्तरदात्यांना असे वाटते की इस्रायलच्या हिताच्या दृष्टीने ट्रम्प एक चांगली निवड असतील. मात्र, १३ टक्के लोकांनी हॅरिस यांच्या बाजूने कौल दिला. "जो कोणी ज्यू आहे, किंवा ज्याला ज्यू असणे आवडते आणि इस्रायल असणे आवडते आणि जर ते डेमोक्रॅट्सला मत देत असतील तर ते मूर्ख आहेत. पहिल्या कार्यकाळात ट्रम्प यांनी जेरुसलेमला इस्रायलची राजधानी मानले होते.
येथे हॅरिस यांच्यावर इस्रायलबाबत संदिग्ध असल्याचा आरोप केला जात आहे. इस्रायलच्या लष्करी धोरणावरही त्यांनी टीका केली. मात्र, ऑगस्टमध्ये आपली इस्रायलविरोधी प्रतिमा बदलण्यासाठी त्यांनी इस्रायलच्या स्वत:च्या संरक्षणाच्या हक्काच्या पाठीशी असल्याचे म्हटले होते. आणि इस्रायलमध्ये स्वत:चे संरक्षण करण्याची क्षमता आहे याची मी नेहमीच खात्री करीन.
इराण -
रॉयटर्सच्या वृत्ताचा हवाला देत म्हटले आहे की, प्रादेशिक आणि पाश्चिमात्य अधिकाऱ्यांचा असा विश्वास आहे की ट्रम्प यांचा विजय इराणसाठी वाईट बातमी असू शकतो. इराणच्या आण्विक प्रकल्पांवर हल्ला करण्यासारख्या पावलांसाठी त्यांनी इस्रायलचे पंतप्रधान बेंजामिन नेतन्याहू यांना हिरवा कंदील दिल्याचे बोलले जाते, ज्याला बायडन यांनी विरोध केला.
रिपोर्टनुसार, हॅरिस विजय मिळाल्यास बायडन यांचा तणाव कमी करण्याचा दृष्टिकोन अवलंबण्याची शक्यता आहे. ऑक्टोबरमध्ये इस्रायलने केलेल्या हल्ल्यानंतर इराणला पाठवलेल्या संदेशात त्यांनी इराणला प्रत्युत्तर न देण्यास सांगितले आणि या भागात तणाव निर्माण करण्याची गरज व्यक्त केली. रॉयल युनायटेड सर्व्हिसेस इन्स्टिट्यूट थिंक टँकच्या फेलो मिशेल बी रीस यांनी चॅनेलला दिलेल्या मुलाखतीत हॅरिस प्रशासन आपली सध्याची भूमिका बदलण्याची शक्यता नाही, असे सांगितले.
जगाबद्दलची त्यांची दृष्टी, त्यांची धोरणे किंवा मंत्रिमंडळातील वरिष्ठ पदांची निवड आम्हाला माहित नाही. हॅरिस बायडन यांच्या परराष्ट्र धोरणाचे अनुसरण करत राहतील, असे मला वाटते. यात सहकारी आणि मित्रांशी चांगले संबंध आणि मुत्सद्देगिरीवर विशेष लक्ष देणे समाविष्ट आहे. '
