Mumbai Monsoon : मान्सून मुंबईत दाखल होताच शहरात व्हायरल फ्लू, विशेषत: डेंग्यू आणि स्वाइन फ्लूच्या रुग्णांमध्ये वाढ होत आहे. अति प्रमाणात ताप, घशात तीव्र दुखणे अशी लक्षणे घेऊन रुग्णालयात येणाऱ्या रुग्णांच्या वाढत्या संख्येबाबत आरोग्य विभागाने चिंता व्यक्त केली आहे. या संसर्गजन्य आजाराचा प्रादुर्भाव रोखण्यासाठी नागरिकांनी आवश्यक ती खबरदारी घ्यावी, असा इशारा डॉक्टरांनी दिला आहे.
डॉ. एल. एच. हिरानंदानी रुग्णालयातील संसर्गजन्य रोग तज्ज्ञ डॉ. नीरज तुलारा म्हणाले, 'गेल्या आठवड्यापासून आमच्याकडे डेंग्यू आणि स्वाइन फ्लूचे सुमारे १०० रुग्ण आढळले आहेत. स्वाइन फ्लू झाल्यास ताप, खोकला, घशात तीव्र दुखणे अशी लक्षणे घेऊन लोक येतात. तर डेंग्यूसाठी डोकेदुखी, डोळे दुखणे, पाठदुखीसह खूप ताप येतो.
तापमानात अचानक होणारे बदल आणि वाढलेली आर्द्रता यामुळे मान्सूनचा हंगाम विषाणूंना वेगाने वाढण्यास पोषक वातावरण उपलब्ध करून देतो. स्वाइन फ्लू आणखी किमान महिनाभर राहण्याची शक्यता असली तरी डेंग्यूचे रुग्ण तीन महिन्यांपर्यंत राहण्याची शक्यता डॉ. तुलारा यांनी व्यक्त केली.
डेंग्यू हा डासांमुळे होणारा आजार असल्याने मास्क वापरणे, पाणी स्वच्छ असल्याची खात्री करणे, डासांचा दंश टाळणे आदी सूचना त्यांनी दिल्या. रोगप्रतिकारक शक्ती कमकुवत असलेल्या किंवा मधुमेह आणि उच्च रक्तदाब यासारख्या विद्यमान आरोग्याच्या स्थितीत असलेल्या व्यक्तींना संसर्गाचा होण्याचा धोका जास्त असतो, असे त्यांनी सांगितले.
पावसाबरोबर थंडीपासून उन्हापर्यंत एका दिवसात हवामानात आमूलाग्र बदल होत असल्याने फ्लूचे रुग्ण नेहमीचेच असतात, असे सांगून नायर रुग्णालयाचे मेडिसिन प्रमुख डॉ. गिरीश राजाध्यक्ष यांनी सांगितले की, बरे होण्यासाठी ३ ते ५ दिवस आणि जास्तीत जास्त सात दिवस लागतात. डॉक्टरांकडे जाणे ही सर्वोत्तम पद्धत आहे, विशेषत: जर ताप १०१ किंवा त्यापेक्षा जास्त असेल तर," ते पुढे म्हणाले.
प्रतिबंधात्मक उपाय म्हणून मास्क वापरणे, आजारी व्यक्तींसोबत टॉवेल सामायिक न करणे, स्वतःला हायड्रेटेड ठेवणे आणि संतुलित आहाराचे पालन करणे यावर त्यांनी सल्ला दिला.
विशेषत: ज्येष्ठ नागरिकांसाठी लवकर उपचार करण्यावर भर दिला. ग्लेनईगल्स हॉस्पिटलच्या इंटरनल मेडिसिनच्या वरिष्ठ सल्लागार डॉ. मंजुषा अग्रवाल म्हणाल्या, 'ज्येष्ठ नागरिकांना घसा खवखवणे, ताप, सर्दी किंवा खोकला अशी लक्षणे दिसल्यास लवकरात लवकर उपचार करून घेणे गरजेचे आहे. यापैकी कोणतीही लक्षणे आढळल्यास ती आपोआप कमी होण्याची वाट पाहण्यापेक्षा डॉक्टरांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे.
फ्लूचे गंभीर रुग्ण रोखण्यासाठी लसीकरणाचे महत्त्वही त्यांनी अधोरेखित केले. फ्लूसाठी सर्वात चांगली खबरदारी म्हणजे लस घेणे. लस घेतल्यानंतर लोकांना फ्लू झाला तरी त्यांच्यावर गंभीर परिणाम होणार नाही. अशा रुग्णांवर ४८ तासांच्या आत उपचार केल्यास ते लवकर बरे होतात.