मुंबईतील ‘या’ ९४ वर्षे जुन्या रेल्वे स्थानकाचा होणार कायापालट, १५०० कोटींची तरतूद
Mumbai Central station : युनेस्कोच्या जागतिक वारसा स्थळाच्या छत्रपती शिवाजी महाराज टर्मिनसनंतर (सीएसएमटी) मुंबई सेंट्रल हे मुंबई महानगर प्रदेशातील दुसरे स्थानक आहे.
शतक पूर्ण होण्यास सहा वर्षे कमी असलेल्या मुंबई सेंट्रल टर्मिनसमध्ये अंदाजे दीड हजार कोटी रुपये खर्चून भव्य मेकओव्हर होणार आहे. रेल्वे जमीन विकास प्राधिकरणाने (आरएलडीए) तयार केलेल्या आराखड्यानुसार ३२.५ एकर जागेच्या स्थानक परिसराचे नूतनीकरण करण्यात येणार आहे, जेणेकरून प्रवासी संख्येत होणारी वाढ, विविध प्रवासी सुविधा, सार्वजनिक वाहतुकीच्या इतर साधनांमध्ये प्रवेश आणि व्यावसायिक आस्थापना आणि कार्यालये असलेल्या गगनचुंबी इमारतींचा समावेश असेल.
उपनगरीय रेल्वेची कार्यालये, विश्रामगृहे, सभामंडप व इतर सुविधा सध्या ग्राऊंड प्लस सहा मजली इमारतीत ग्रँट रोड आणि महालक्ष्मी येथे स्थलांतरित करण्यात येणार आहेत.
युनेस्कोच्या जागतिक वारसा स्थळाच्या छत्रपती शिवाजी महाराज टर्मिनसनंतर (सीएसएमटी) मुंबई सेंट्रल हे मुंबई महानगर प्रदेशातील दुसरे स्थानक आहे. सीएसएमटीचेही आरएलडीएने २,४५० कोटी रुपये खर्च करून अद्ययावतीकरण केले.
रेल्वेमंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी जुलै महिन्यात मुंबई सेंट्रल टर्मिनसला भेट देऊन पुनर्विकासाचा आढावा घेतला होता आणि हा खर्च ५०० कोटींवर आणण्याची मागणी केली होती, अशी माहिती रेल्वेच्या एका वरिष्ठ अधिकाऱ्याने दिली. खर्च कमी करण्यासाठी आम्ही सध्या योजनेचा तपशील बदलत आहोत, असे ते म्हणाले.
या अद्ययावतीकरणामुळे २०६५ पर्यंत ६,५०,००० हून अधिक दैनंदिन प्रवाशांना हाताळण्यास सुसज्ज असलेल्या स्टेशन परिसराचे एक जीवंत हबमध्ये रूपांतर होईल. यामध्ये प्रवासी आणि पार्सल प्रवेश/बाहेर पडण्यासाठी स्वतंत्र प्लाझाचा समावेश असेल; दोन कोनकोर्स - वरचा भाग २७,५१६ चौरस मीटर आणि खालचा भाग ३४,३६६ चौरस मीटर; मेट्रो आणि टॅक्सी सारख्या सार्वजनिक वाहतुकीच्या इतर साधनांशी कनेक्टिव्हिटी; शॉपिंग मॉल आणि रिफ्रेशमेंट झोन.
सध्या उपनगरीय रेल्वेची विविध कार्यालये आणि सोयीसुविधा असलेली ग्राऊंड प्लस सहा मजली इमारत पाडून उंच इमारतीचा मार्ग मोकळा करण्यात येणार आहे, अशी माहिती रेल्वेच्या एका वरिष्ठ अधिकाऱ्याने दिली. या निर्णयामुळे रेल्वेला मुख्य भूखंडाचे चलनीकरण होण्यास मदत होणार आहे.
सहा मजली इमारतीत असलेल्या पश्चिम रेल्वेच्या विभागीय रेल्वे व्यवस्थापक कार्यालयाची सोय ग्रँट रोड येथील १९ व्या शतकातील पार्सल डेपोमध्ये करण्यात येणार असून, ती ०.६८ हेक्टरवर पसरली असून सध्या रेल्वे पोलिसांकडून त्याचा वापर केला जात आहे. याशिवाय आणखी एक हेक्टर भूखंडाचे ही व्यावसायिकीकरण होण्याची शक्यता सूत्रांनी व्यक्त केली आहे. सहा मजली इमारतीतील उर्वरित कार्यालये व मालमत्ता रेल्वे यार्डजवळील महालक्ष्मी येथे हलविण्यात येणार आहे.
मुंबई सेंट्रल रेल्वे स्थानकाचा पुनर्विकास हे शहरातील पायाभूत सुविधांचे आधुनिकीकरण, प्रवासाचा अनुभव वाढविणे आणि शहराच्या विकासाला हातभार लावण्याच्या दिशेने टाकलेले महत्त्वाचे पाऊल आहे, असे रेल्वेच्या एका अधिकाऱ्याने सांगितले.