World Mosquito Day: डासांमुळे पसरतात हे सर्वात गंभीर आजार, ते टाळण्यासाठी घ्या काळजी
World Mosquito Day 2024: दरवर्षी २० ऑगस्ट रोजी जागतिक डास दिन साजरा केला जातो. यानिमित्ताने जाणून घ्या डासांमुळे होणाऱ्या आजारांविषयी.
Mosquito Borne Disease: पावसाळ्यात डास चावल्यामुळे होणारे आजार झपाट्याने वाढतात. अशा वेळी असे काही आजार असतात ज्याबद्दल लोकांना खूप उशीरा कळते, ज्यामुळे त्यांचा मृत्यूही होतो. दरवर्षी २० ऑगस्ट हा दिवस जागतिक डास दिन म्हणून साजरा केला जातो. हा दिवस साजरा करण्यामागचा उद्देश म्हणजे डासांमुळे होणाऱ्या आजाराविषयी लोकांमध्ये जनजागृती व्हावी हे आहे. डासांमुळे होणाऱ्या आजारांविषयी जाणून घेऊया.
१. मलेरिया
मलेरिया हा डासांमुळे होणारा सर्वात प्रसिद्ध आजार आहे, जो दरवर्षी लाखो लोकांना प्रभावित करतो. हे प्लाझमोडियम गणातील एकपेशीय परजीवींमुळे होते. हा परजीवी सामान्यत: डासांच्या चाव्याद्वारे मानवांमध्ये पसरतो. या रोगाच्या गंभीर प्रकरणांमध्ये, लक्षणांमध्ये श्वसन समस्या आणि अवयव निकामी होणे देखील समाविष्ट आहे. उपचार न केल्यास मलेरिया धोकादायक ठरू शकतो.
२. डेंग्यू
डेंग्यूचा प्रसार करणारा एडिस इजिप्ती डास साचलेल्या पाण्यात, अनेकदा बांधकामाच्या ठिकाणी, गरम पाण्याच्या टाक्या, जलतरण तलाव, वनस्पती आणि कचऱ्यावर बराच काळ उपचार न करता सोडला जातो. हे एक आठवडा किंवा त्याहून अधिक काळ उद्भवू शकते, ज्यात तीव्र ताप, सांधे आणि स्नायू दुखणे, डोळ्यांची अस्वस्थता आणि गंभीर प्रकरणांमध्ये रक्तस्त्राव ताप किंवा शॉक सिंड्रोमचा समावेश आहे.
३. जपानी एन्सेफलायटीस
जपानी एन्सेफलायटीस हा क्युलेक्स डासांमुळे पसरणारा मेंदूचा विषाणूजन्य संसर्ग आहे. गंभीर प्रकरणांमध्ये, मेंदूला सूज येऊ शकते आणि कोमा किंवा मृत्यू होऊ शकतो.
४. यलो फिव्हर किंवा पिवळा ताप
हा एडिस डासांमुळे पसरणारा विषाणूजन्य संसर्ग आहे. यात सौम्य ताप, थंडी, भूक न लागणे, मळमळ, पाठदुखी, डोकेदुखी आणि थकवा ते गंभीर कावीळ आणि अंतर्गत रक्तस्त्राव यांचा समावेश आहे. ही समस्या सहसा पाच दिवसांत दूर होते. मात्र, भारतात पिवळा ताप येत नाही.
५. चिकनगुनिया
या समस्येमध्ये व्यक्तीला ताप, सांधेदुखी आणि सूज, स्नायू दुखणे, डोकेदुखी आणि पुरळ इत्यादी त्रास होऊ शकतो. संसर्ग झाल्यानंतर ती व्यक्ती आठवडाभरात बरी होते. तथापि या रोगामुळे होणारी सांधेदुखी महिने किंवा वर्षे टिकू शकते.
६. झिका व्हायरस
एडिस डासांमुळेही हा विषाणू पसरतो. गरोदर स्त्रिया आणि गर्भधारणेची प्लॅनिंग करत असलेल्या महिलांनी या आजारापासून सावधगिरी बाळगण्याचा सल्ला दिला जातो. यात ताप, डोकेदुखी, पुरळ, सांधेदुखी आणि डोळे लाल होणे यासारखी डेंग्यूसारखी लक्षणे दिसू शकतात.
(Disclaimer : या लेखात देण्यात आलेली माहिती ही सर्वसामान्य ज्ञानावर आधारित असून 'हिंदुस्तान टाइम्स मराठी' याची पुष्टी करत नाही. अवलंब करण्यापूर्वी तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा.)