Tips for a Healthy Heart: तुम्हाला माहीत आहे का की तुमचे हृदय एक असे अवयव आहे की, तुम्ही अनेकदा नको असलेल्या गोष्टींसाठी त्याला दोष देत असता. हृदय फक्त तुमच्या भावनांवर नियंत्रण ठेवत नाही, तर त्याऐवजी तुमच्या शरीरात रक्त, ऑक्सिजन आणि पोषक द्रव्ये प्रसारित करते. तुमचे हृदय दिवसातून सुमारे १००.००० वेळा धधडते. आणि दर मिनिटाला १.५ गॅलन रक्त प्रसारित करते. तो नेहमी स्वतःला खूप सक्रिय ठेवतो जेणेकरून तुम्ही जिवंत राहाल. पण तुम्ही तुमच्या हृदयाच्या आरोग्याची काळजी घेता का? हृदयरोग ही भारतातील सर्वात जास्त वाढणारी आरोग्य समस्या बनली आहे. २९ सप्टेंबरला 'जागतिक हृदय दिन' साजरा केला जाणार आहे. यानिमित्ताने हृदयाच्या आरोग्यासाठी कोणत्या ब्लड टेस्ट आवश्यक आहेत ते आपण आज जाणून घेणार आहोत.
धूम्रपान, उच्च रक्तदाब, उच्च कोलेस्ट्रॉल आणि मधुमेह या काही सामान्य समस्या आहेत ज्यामुळे हृदयविकार वाढत आहेत. तुमचे डॉक्टर तुम्हाला हृदयविकाराचे निदान करण्यात चांगली मदत करू शकतात. परंतु तुम्हाला हे माहित असले पाहिजे की हृदयाची स्थिती जाणून घेण्यासाठी आणि व्यवस्थापित करण्यासाठी काही हृदयाशी संबंधित चाचण्या खूप महत्वाच्या आहेत.
लिपिड प्रोफाइल टेस्टला कोलेस्टेरॉल चाचणीदेखील म्हणतात. ही चाचणी तुमच्या रक्तातील चरबीची पातळी शोधते आणि तुमच्या हृदयविकाराचा झटका, स्ट्रोक किंवा हृदयविकाराचा धोका देखील दर्शवू शकते. या चाचणीमध्ये सहसा इतर अनेक संख्यांची मोजमाप समाविष्ट असते.
सी-रिॲक्टिव्ह प्रोटीन (सीआरपी) हे एक प्रोटीन आहे जे आपल्या यकृतामध्ये दुखापत किंवा संसर्गामुळे जळजळ झाल्यामुळे तयार होते. उच्च संवेदनशीलता सी-रिॲक्टिव्ह प्रोटीन (एचएस-सीआरपी) चाचणी तुमच्या रक्तातील सी-रिॲक्टिव्ह प्रोटीनची कमी पातळी शोधू शकते. हृदयाची स्थिती तपासण्यासाठी या रक्त तपासणीचे विशेष महत्त्व आहे. कारण लक्षणे दिसण्यापूर्वीच ती तुम्हाला कोणत्याही प्रकारच्या हृदयविकाराबद्दल चेतावणी देते.
ब्रेन नॅट्रियुरेटिक पेप्टाइड (BNP) हे तुमच्या हृदय आणि रक्तवाहिन्यांद्वारे बनवलेले प्रथिने आहे जे तुमच्या शरीराला द्रव काढून टाकण्यास, रक्तवाहिन्यांना आराम करण्यास आणि तुमच्या मूत्रातून सोडियम काढून टाकण्यास मदत करते. जेव्हा तुमचे हृदय खराब होते, तेव्हा तुमच्या रक्तातील मेंदूतील नॅट्रियुरेटिक पेप्टाइडची पातळी वाढते.सामान्य मेंदूतील नॅट्रियुरेटिक पेप्टाइड व्यक्तीपरत्वे बदलू शकतात, कारण ते वय, लिंग आणि वजनानुसार बदलते.
ट्रोपोनिन (किंवा कार्डियाक ट्रोपोनिन) हे तुमच्या हृदयाच्या स्नायूमध्ये आढळणारे प्रोटीन आहे. साधारणपणे ते रक्तात आढळत नाही, हृदयाच्या स्नायूंना दुखापत झाल्यावरच ते रक्तात येते.हृदयाला झालेली दुखापत किंवा नुकसान शोधण्यासाठी कार्डियाक प्रोफाईल चाचणीसाठी दोन प्रकारचे कार्डियाक ट्रोपोनिन T आणि I वापरले जातात. रक्तातील ट्रोपोनिनची उच्च पातळी तुम्हाला सूचित करते की तुम्हाला अलीकडेच हृदयविकाराचा झटका आला आहे किंवा येणार आहे.
(Disclaimer : या लेखात देण्यात आलेली माहिती ही सर्वसामान्य ज्ञानावर आधारित असून 'हिंदुस्तान टाइम्स मराठी' याची पुष्टी करत नाही. अवलंब करण्यापूर्वी तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा.)