Significance of Holi: रंगांचा सण होळी जवळ येऊन ठेपला आहे. कुटुंब आणि मित्रांसमवेत हा सण साजरा करण्यासाठी वाट बघत आहेत. दिवाळीनंतर भारतातील सर्वात मोठा सण म्हणून ओळखला जाणारा हा सण जगभरातील हिंदू मोठ्या थाटामाटात साजरा करतात. उत्सवासाठी दोन दिवस समर्पित असतात, छोटी होळी किंवा होलिका दहनानंतर धुळंदी किंवा रंगवाली होळी येते. वाईटावर चांगल्याचा विजय हा दिवस आहे. फेब्रुवारी ते मार्च दरम्यान येणाऱ्या फाल्गुन महिन्यात हा सण साजरा केला जातो. फुगे, फुले, पाणी आणि रंगांनी लोक हा दिवस साजरा करतात. प्रौढ आणि लहान मुले एकमेकांना गुलाल लावतात आणि मोठ्यांना आशीर्वाद मागतात. इतिहासापासून महत्त्वापर्यंत, अधिक जाणून घ्या. यावर्षी होळी सोमवार, २५ मार्च ला आणि होलिका दहन २४ मार्च ला आहे.
होळी हा वाईटावर चांगल्याचा विजय आणि भगवान श्रीकृष्ण आणि राधा यांनी सामायिक केलेल्या स्वर्गीय प्रेमाचा उत्सव आहे. वसंत ऋतूचे आगमन आणि हिवाळ्याच्या समाप्तीचा सन्मान करण्यासाठी हा कापणी उत्सव म्हणून देखील साजरा केला जातो. हिंदू पौराणिक कथांनुसार राधा अत्यंत गोरी होती आणि भगवान श्रीकृष्णाचा रंग गडद होता. त्यांच्या त्वचेच्या वेगवेगळ्या टोनमुळे राधा आपल्याला स्वीकारेल की नाही याची चिंता कृष्णाला अनेकदा सतावत असे आणि त्याने आई यशोदा कडे तक्रार केली. यशोदाने एकदा गंमतीने सुचवले होते की, कृष्णाने कोणतेही मतभेद लपवण्यासाठी राधाच्या चेहऱ्याला वेगळा रंग द्यावा. कृष्णाने आईच्या सल्ल्याप्रमाणे केले आणि राधाच्या चेहऱ्यावर डाग लावण्यासाठी गुलालाचा वापर केला. आणि अशा प्रकारे होळीच्या उत्सवाला सुरुवात झाली.
होळीशी संबंधित आणखी एक आख्यायिका राजा हिरण्यकशिपु, भगवान विष्णूचे अनुयायी असलेला त्याचा मुलगा प्रल्हाद आणि त्याची मावशी होलिका या राक्षसाची कथा सांगते. भारतीय पौराणिक कथांनुसार हिरण्यकश्यपूला एक वरदान देण्यात आले होते ज्यामुळे मनुष्य आणि प्राणी दोघांनाही त्याचा वध करण्यापासून रोखले गेले. म्हणून त्याने त्यांना त्याची पूजा करायला लावली. परंतु हिरण्यकश्यपूने आपली बहीण होलिकाला मुलगा भगवान विष्णूचा अनुयायी बनून त्याची पूजा करण्यास नकार दिल्यानंतर आगीपासून स्वतःचे रक्षण करण्यासाठी चितेवर बसून स्वतःला वस्त्राने झाकून आपल्या मुलाला ठार मारण्यास सांगितले. पण त्याचे रक्षण करण्यासाठी प्रल्हादाने भगवान विष्णूची प्रार्थना केली, त्यांनी होलिकाचे वस्त्र वाहून नेणारा वाऱ्याचा झोत आपल्याकडे पाठवून प्रतिसाद दिला. म्हणूनच होळीच्या आदल्या दिवशी वाईटावर चांगल्याचा विजय झाल्याच्या स्मरणार्थ होलिका दहन साजरा केला जातो.
मथुरा, वृंदावन, गोवर्धन, गोकुळ, नांदगाव आणि बरसाना यांचा समावेश असलेले ब्रज प्रदेश भगवान श्रीकृष्णाशी संबंधित आहेत आणि होळीच्या सणाच्या भव्य उत्सवाची ठिकाणे आहेत. जगप्रसिद्ध होळी उत्सवांमध्ये वृंदावनमधील फुलवाली होळी आणि बरसाना मधील पारंपारिक होळी उत्सव लठमार होळी यांचा समावेश आहे. हा सण रंगवाली होळी, ज्याला धुळंदी देखील म्हणतात, आणि छोटी होळी, ज्याला होलिका दहन देखील म्हणतात, असे दोन दिवस साजरे केले जातात. होलिका दहनाला लोक वाईटावर चांगल्याच्या विजयाचे प्रतीक म्हणून अग्नी पेटवतात. ते दुसऱ्या दिवशी लवकर उठून रंग किंवा गुलाल खेळतात. मुले फुगे आणि खेळण्यांच्या बंदुकांमध्ये पाणी टाकून मित्रांसोबत खेळतात. विशेषतः सणासाठी बनवलेल्या मिठाई आणि थंडाईचा ही लोक आस्वाद घेतात.
संबंधित बातम्या