Chankya Niti in Marathi: आचार्य चाणक्यांनी यांनी नीती शास्त्र लिहले. त्यात त्यांनी अनेक मोठ्या गोष्टी सांगितल्या आहेत. त्यांचे काही शब्द आजही लोकांसाठी मार्ग दाखवणारे आहे. वेद, शास्त्रे आणि अर्थशास्त्र यांचे सखोल ज्ञान असलेले ते निपुण विद्वान होते. चाणक्य हे त्याच्या नीतिमत्तेसाठीही ओळखले जातात. त्यांनी आपल्या धोरणातून मानवी हित आणि कल्याणाविषयी सांगितले आहे. आजअशाच चाणक्याच्या एका धोरणाबद्दल सांगणार आहोत ज्यामध्ये त्यांनी जीवनातील काही निर्णय खूप विचारपूर्वक घेतले पाहिजेत. यामागे चाणक्य धोरण काय आहे ते जाणून घेऊया.
आचार्य चाणक्य आपल्या नीतीमध्ये कर्माबद्दल स्पष्टीकरण देताना म्हणतात की कर्माचे फळ व्यक्तीच्या कृतीत असते. मानवी बुद्धी देखील कर्मानुसार कार्य करते. शहाणे लोक विचार करूनच कोणतेही काम सुरू करतात. विचार न करता कोणतेही काम केल्यास यश मिळणार नाही. कोणतेही काम करण्यापूर्वी चांगले धोरण बनवा आणि मग त्या कामात गुंतून राहा, यश नक्कीच मिळेल.
चाणक्य म्हणतात की मनुष्याला त्याच्या कर्मानुसार फळ मिळते. प्रत्येक गोष्टीचा बारकाईने विचार करून मूल्यमापन करूनच कामाचा विचार व्हायला हवा. एकूणच विचार न करता कोणतेही काम अचानक सुरू करणे योग्य नाही, असे त्यांचे म्हणणे आहे. आपण जे काही काम करणार आहोत, त्याचा आधी गांभीर्याने विचार करा आणि ते काम योग्य तयारीने केले तर बरे. जीवनात निर्णय घेणे महत्वाचे आहे पण त्यासाठी विचारपूर्वक विचार करणे आवश्यक आहे. घाईघाईने निर्णय घेणारी माणसे प्रत्येक पावलावर निराश होतात. तर कुठलेही काम चोख नियोजन करून केले, तर हे काम मी का करतोय आणि त्याचे फळ काय असेल, हे मनाशी स्वीकारले जाते. एकदा मनाने एखादी गोष्ट स्वीकारली की, माणूस कितीही वेळा निराश झाला तरी त्याची हिंमत खचत नाही. मनाने हरणारे पराभूत होतात, मनाने जिंकणारे विजयी होतात, असेही म्हणतात.
(Disclaimer : या लेखात देण्यात आलेली माहिती ही सर्वसामान्य ज्ञानावर आधारित असून ‘हिंदुस्तान टाइम्स मराठी’ याची पुष्टी करत नाही.)