Thyroid Home Remedies in marathi: शरीर निरोगी ठेवण्यासाठी खाण्यापिण्याच्या सवयींवर नियंत्रण ठेवणे आवश्यक आहे. प्रोसेस्ड फूडच्या या युगात फॅट्स, मीठ आणि साखरेचे अतिसेवन झाल्यामुळे शरीराला अनेक समस्यांना तोंड द्यावे लागते. त्यापैकी एक हायपरथायरॉईडीझम आहे. या अवस्थेत थायरॉईड ग्रंथी अतिक्रियाशील असल्यामुळे शरीर थायरॉईड संप्रेरक मुबलक प्रमाणात तयार करू लागते. थायरॉईडचे प्रमाण पुरुषांपेक्षा स्त्रियांमध्ये जास्त आढळते. जाणून घ्या हायपरथायरॉईडीझम म्हणजे काय आणि ते टाळण्यासाठी कोणते पदार्थ टाळावेत.
तज्ज्ञ सांगतात की, थायरॉईड ग्रंथी मानेवर फुलपाखराच्या आकाराचा अवयव आहे. या ग्रंथीतून स्रावित होणारे हार्मोन्स शरीरातील वाढ आणि चयापचय यासह अनेक कार्यांमध्ये उपयुक्त ठरतात. यामुळे ट्रायओडोथायरॉक्सिन आणि थायरॉक्सिन सारख्या हार्मोन्सचा स्राव होतो. परंतु अनेक कारणांमुळे शरीरात हार्मोनल असंतुलन वाढू लागते. अशा परिस्थितीत, थायरॉईड ग्रंथी अतिक्रियाशील होते आणि उत्पादन वाढते.
यूएस डिपार्टमेंट ऑफ हेल्थ अँड ह्युमन सर्व्हिसेसच्या मते, दर आठपैकी एक महिला थायरॉईडने ग्रस्त आहे. स्त्रियांमध्ये आढळणारा हा एक सामान्य आजार आहे. ओव्हरएक्टिव्ह थायरॉईडमुळे, एखाद्याला केवळ पीरियड सायकलमध्येच अनियमिततेचा सामना करावा लागत नाही, तर ओव्हुलेशनवरही त्याचा परिणाम दिसून येतो. यामुळे महिलांना वंध्यत्वाचा सामना करावा लागतो. याशिवाय थायरॉईड हार्मोन वाढल्याने आई आणि बाळ दोघांच्याही आरोग्यावर परिणाम होतो.
ऑफिस ऑन वुमेन्स हेल्थच्या अहवालानुसार, शरीरात हायपरथायरॉईडीझमचा धोका वाढल्यामुळे महिलांचे वजन कमी होऊ लागते. याशिवाय हाडांची कमजोरी वाढू लागते. ज्यामुळे ऑस्टिओपोरोसिसचा धोका वाढतो. याशिवाय महिलांना कमी ऊर्जा पातळी, मूड बदलणे, वारंवार लघवीला जाणे, तणाव आणि कामवासनेची कमतरता यांचा सामना करावा लागतो.
आहारात आयोडीनचे प्रमाण जास्त असल्यास हायपरथायरॉईडीझमचा धोका वाढू शकतो. नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ हेल्थच्या मते, आयोडीनयुक्त मीठ आणि खाद्यपदार्थांपासून मिळणारे हे सूक्ष्म अन्न थायरॉईड संप्रेरकांचे उत्पादन वाढवते. संशोधनानुसार, 1 चमचे मिठात 304 मायक्रोग्राम आयोडीन आढळते. परंतु शरीराला दिवसाला 150 मायक्रोग्रॅम आवश्यक असतात. अशा परिस्थितीत सीफूड आणि प्रक्रिया केलेले अन्न टाळा.
सोया उत्पादनांमध्ये गॉइट्रोजेन्सचे प्रमाण जास्त असते. जे थायरॉईड ग्रंथीच्या कार्यात व्यत्यय आणतात. सोया उत्पादनांव्यतिरिक्त, हे कोबी, फ्लॉवर आणि ब्रोकोली सारख्या क्रूसिफेरस भाज्यांमध्ये देखील आढळते. स्ट्रॉबेरी व्यतिरिक्त, आपल्या आहारात शेंगदाणे देखील टाळा. हायपोथायरॉईडीझम टाळण्यासाठी, तुमच्या आहारात प्रोबायोटिक्स, बिया आणि नटांचा समावेश करा.
कॅफीनचे जास्त प्रमाणात सेवन केल्याने थायरॉईड संप्रेरक वाढते. अशा परिस्थितीत कॅफिनयुक्त पदार्थ आणि कॉफी, चहा, सोडा आणि चॉकलेट यांसारखे पेय आहारात टाळावेत. हार्मोनल असंतुलन व्यतिरिक्त, चिंता, थकवा, अस्वस्थता आणि चिडचिड देखील वाढते.
ब्रेड, पास्ता, रॅप्स, कुकीज आणि शीतपेयांमध्ये आढळणाऱ्या ग्लूटेनमुळे पोट फुगणे, अतिसार आणि पोटदुखी होऊ शकते. त्याच वेळी, थायरॉईड ग्रंथीमध्ये जळजळ होण्याचा धोका असतो. नॅशनल लायब्ररी ऑफ मेडिसिनच्या अहवालानुसार, ग्लूटेन समृद्ध आहारामुळे शरीरात अँटीबॉडीजचे उत्पादन वाढते, जे थायरॉईड ग्रंथीवर हल्ला करतात.