Self-Injury Awareness Day History: स्वत: ची हानी ही एक टॉक्सिक वर्तणूकची पद्धत आहे. अनेकदा स्वत:ला हानी पोहोचवणारे लोक काही मानसिक आरोग्याच्या विकारांचे रुग्ण असतात. नैराश्य, तणाव, चिंता अशा काही अटी आहेत ज्या एखाद्या व्यक्तीला स्वत: ला हानी पोहोचविण्याच्या काठावर ढकलतात. स्वत:चे नुकसान अनेकदा शरीरावर ताबा मिळविण्याच्या हेतूने केले जाते. तथापि याबद्दल जागरूकता वाढविणे आणि स्वत: चे नुकसान करणाऱ्या लोकांना शक्य तितक्या लवकर व्यावसायिक मदत मिळेल याची खात्री करणे महत्वाचे आहे. याबाबत जनजागृती करण्यासाठी दरवर्षी १ मार्च रोजी स्व-इजा जागृती दिन साजरा केला जातो.
स्व-इजा जागृती दिनाचा इतिहास १८०० च्या दशकापासून सुरू आहे जेव्हा फ्रेंच मानसोपचारतज्ज्ञ फिलिप पिनेल यांनी आपल्या काही मनोरुग्णांच्या स्वत: ला हानी पोहोचविण्याच्या प्रवृत्तींचे डॉक्युमेंटेनशन केले. विसाव्या शतकाच्या सुरुवातीला मानसिक आजाराचे एक लक्षण म्हणून स्वतःला इजा पोहोचविण्याची घोषणा करण्यात आली. संस्थाकरण आणि औषधोपचाराच्या माध्यमातून उपचारही सुरू झाले. १९९० च्या दशकात, आरोग्य सेवा व्यावसायिक आणि संशोधकांनी या वर्तणुकीच्या सवयीचा अधिक व्यापकपणे शोध घेण्यास सुरवात केल्याने आत्म-हानीला अधिक वेग आला. १९९५ मध्ये आत्म-विकृतीवरील पहिली आंतरराष्ट्रीय परिषद आयोजित करण्यात आली आणि १९९७ मध्ये इंटरनॅशनल सोसायटी फॉर द स्टडी ऑफ सेल्फ-इंज्युरीची स्थापना करण्यात आली.
हा दिवस अशा लोकांना मदत करण्याच्या हेतूने साजरा केला जातो जे स्वत: ला हानी पोहोचवतात आणि प्रोफेशनल मदत मागण्यास खूप घाबरतात. यामुळे या अनहेल्दी वर्तणुकीच्या पद्धतीकडे लक्ष देणे आणि रुग्णांना शक्य तितक्या लवकर मदत मिळविण्याचे महत्त्व पटवून देण्यास मदत होते. सध्याच्या काळात मोठ्या संख्येने संस्था आणि वकिली गट आणि प्रोफेशनल लोक अशा लोकांना मदत करतात जे स्वत: ला हानी पोहोचविण्याच्या वर्तनाची लक्षणे दर्शवितात.
(Disclaimer : या लेखात देण्यात आलेली माहिती ही सर्वसामान्य ज्ञानावर आधारित असून 'हिंदुस्तान टाइम्स मराठी' याची पुष्टी करत नाही. अवलंब करण्यापूर्वी तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा.)
संबंधित बातम्या