National Science Day 2024: का साजरा केला जातो राष्ट्रीय विज्ञान दिन? जाणून घ्या इतिहास आणि महत्त्व
History, Theme and Significance: भारतीय शास्त्रज्ञ सीव्ही रामन यांनी रामन इफेक्टचा शोध लावल्याच्या स्मरणार्थ २८ फेब्रुवारी रोजी राष्ट्रीय विज्ञान दिवस साजरा केला जातो. या दिनाचा इतिहास आणि महत्त्व जाणून घ्या.
National Science Day 2024: पृथ्वीवरील प्रत्येक व्यक्तीच्या जीवनात विज्ञानाचे महत्त्व आहे. कधी कधी आपल्याला माहित नसतानाही आपण आपल्या रोजच्या जीवनात विज्ञानाचा आणि त्याच्या अॅप्लिकेशन्सचा वापर करत असतो. खरं तर विज्ञान आणि त्याच्या अनुप्रयोगांनी आपले जीवन कसे सोपे केले आहे आणि यामुळे आपल्यासाठी गोष्टी किती सोप्या झाल्या आहेत हे मान्य करणे महत्वाचे आहे. आपल्या जीवनात विज्ञानाचे महत्त्व पटवून देण्यासाठी आणि आपले जीवन अधिक सोपे करण्यासाठी विज्ञानाची अंमलबजावणी कशा प्रकारे करता येईल याचा शोध घेण्यासाठी काम करणाऱ्या शास्त्रज्ञांच्या प्रयत्नांची दखल घेण्यासाठी दरवर्षी राष्ट्रीय विज्ञान दिन साजरा केला जातो. दरवर्षी २८ फेब्रुवारी रोजी राष्ट्रीय विज्ञान दिन साजरा केला जातो. हा विशेष दिन साजरा करताना काही गोष्टी लक्षात ठेवल्या पाहिजेत.
राष्ट्रीय विज्ञान दिनाचा इतिहास (History of National Science Day)
भारतीय भौतिकशास्त्रज्ञ चंद्रशेखर वेंकट रमण यांनी रामन प्रभावाचा शोध लावला, तो दिवस राष्ट्रीय विज्ञान दिन म्हणून साजरा केला जातो. रामन इफेक्ट ही अशी घटना आहे जिथे पारदर्शक पदार्थातून गेल्यावर प्रकाश विखुरला जातो, ज्यामुळे व्हेवलेंथ आणि ऊर्जेमध्ये बदल होतात. १९२८ मध्ये २८ फेब्रुवारी रोजी सीव्ही रामन यांनी रामन इफेक्टचा शोध लावला. भौतिकशास्त्र क्षेत्रातील महत्त्वपूर्ण योगदानामुळे त्यांना १९३० मध्ये भौतिकशास्त्रातील नोबेल पारितोषिकही मिळाले. या शोधाच्या स्मरणार्थ दरवर्षी २८ फेब्रुवारी हा दिवस राष्ट्रीय विज्ञान दिन म्हणून साजरा केला जातो.
राष्ट्रीय विज्ञान दिनाचे महत्त्व आणि थीम (Theme and Significance of National Science Day)
यंदाच्या राष्ट्रीय विज्ञान दिनाची थीम आहे- विकसित भारतासाठी स्वदेशी तंत्रज्ञान (Indigenous Technologies for Viksit Bharat) आपल्या दैनंदिन जीवनात वैज्ञानिक अनुप्रयोगांच्या महत्त्वाबद्दल जागरूकता वाढविण्यासाठी हा दिवस साजरा केला जातो. मानवी कल्याणासाठी शास्त्रज्ञांचे प्रयत्न आणि कर्तृत्व साजरे करणे आणि त्यांचा गौरव करणे हे देखील या दिवसाचे उद्दीष्ट आहे. राष्ट्रीय विज्ञान दिन साजरा करण्याचा उत्तम मार्ग म्हणजे विज्ञान आणि तंत्रज्ञानाची प्रगती कशी झाली आहे हे समजून घेणे आणि ज्या ठिकाणी अधिक प्रयत्न करण्याची आवश्यकता आहे त्या जागांचा शोध घेणे.
(Disclaimer : या लेखात देण्यात आलेली माहिती ही सर्वसामान्य ज्ञानावर आधारित असून 'हिंदुस्तान टाइम्स मराठी' याची पुष्टी करत नाही. अवलंब करण्यापूर्वी तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा.)
