Symptoms and Remedies of Epilepsy: राष्ट्रीय मिरगी दिवस (national epilepsy day) दरवर्षी १७ नोव्हेंबर रोजी देशात साजरा केला जातो. एपिलेप्सीबद्दल लोकांना जागरूक करण्यासाठी हा विशेष दिवस साजरा केला जातो. वास्तविक एपिलेप्सी हा न्यूरोलॉजिकल डिसऑर्डर म्हणजेच मज्जासंस्थेशी संबंधित आजार आहे. त्यामुळे हा त्रास होत असताना चेतापेशींची क्रिया विस्कळीत होऊन रुग्णाला फिट येऊ लागतात.
मिरगीचे झटके किंवा फिट सौम्य किंवा गंभीर असू शकतात. यापासून आराम मिळवण्यासाठी अनेक प्रकारची थेरपी आणि उपचार पद्धती उपलब्ध आहेत. बर्याच कमी लोकांना माहीत आहे की एपिलेप्सीवर काही नैसर्गिक पद्धतींनीही उपचार करता येतात. एपिलेप्सीवर उपचार करण्याची प्रक्रिया देखील रुग्णाच्या स्थितीवर अवलंबून असते. अशा परिस्थितीत या आजारापासून आराम मिळवण्यासाठी उपचार प्रक्रियेसोबत काही सोप्या पद्धती किंवा उपायही वापरता येतात. त्यांच्याबद्दल जाणून घेऊया.
- मिरगीच्या रुग्णांच्या शरीरात जडपणा येणे
- चेहरा, हात-पाय तिरके होणे
- बेशुद्ध झाल्यानंतर तोंडातून फेस येणे
व्हिटॅमिन बी६ सोबतच शरीरात व्हिटॅमिन ई आणि मॅग्नेशियम सारख्या पोषक तत्वांची कमतरता देखील मिरगीची समस्या वाढवू शकते किंवा निर्माण होऊ शकते. अशा परिस्थितीत या पोषक आणि जीवनसत्त्वांची कमतरता पूर्ण करण्यासाठी सप्लिमेंट्स घेण्याचा सल्ला दिला जातो.
कधी कधी काही रुग्णांमध्ये व्हिटॅमिन ईच्या कमतरतेमुळे मिरगीचे झटके येतात. व्हिटॅमिन ई शरीरातील अँटिऑक्सिडंट गुणधर्म वाढवते. २०१६ च्या अभ्यासानुसार, व्हिटॅमिन ई एपिलेप्सीची लक्षणे नियंत्रित करते.
शरीरात मॅग्नेशियमची जास्त कमतरता देखील एपिलेप्सीचा धोका वाढवू शकते. एका संशोधनानुसार मॅग्नेशियम सप्लीमेंटमुळे एपिलेप्सीची लक्षणे कमी होतात. एपिलेप्सीचा त्रास असेल तर हे उपाय उपयुक्त ठरतील
मिरगीचा त्रास असलेल्या व्यक्तीला तणाव किंवा नैराश्यामुळे अनेक समस्या निर्माण होतात. अशा परिस्थितीत मिरगीचा त्रास असलेल्या व्यक्तीने कामाचा ताण जास्त असलेल्या ठिकाणांपासून दूर राहावे. याशिवाय ध्यान, योगासने आणि लॅव्हेंडर आणि कॅमोमाइल ऑइलसारख्या इसेंशियल ऑइलने मसाज केल्यानेही आराम मिळू शकतो.
काही औषधी वनस्पतीं किंवा हर्ब्सचा वापर एपिलेप्सीच्या उपचारात केला जातो. जेणेकरून रुग्णाला फिट येऊ नयेत. यासाठी कॅमोमाइल, पॅशन फ्लॉवर आणि व्हॅलेरियनचा वापर केला जाऊ शकतो. त्यांच्या वापराने रुग्ण लवकर बरा होऊ लागतो. तज्ञांना विचारल्यानंतर या औषधी वनस्पती वापरा.
एपिलेप्सीपासून लवकर आराम मिळण्यासाठी योग्य आहार आणि काही औषधे घेण्याचा सल्ला दिला जातो. मिरगीचा झटक्यांचा त्रास कमी करण्यासाठी केटोजेनिक आहार द्यावा. या आहारात चांगले चरबी आणि कमी कार्ब असतात. याशिवाय रुग्ण एटकिन्स आहार म्हणजेच उच्च प्रथिनेयुक्त आहार देखील घेऊ शकतो.
- जेवण करण्यापूर्वी हात चांगले धुवा.
- फास्ट फूड टाळा
- मादक पदार्थांचे सेवन टाळा.
- रुग्णाला कधीही एकटे सोडू नका.
- झटका आल्यास नाकावर औषध फवारावे.
- रुग्णाने तलाव, नद्या यांसारख्या ठिकाणी आंघोळ करणे टाळावे.
- चक्कर आल्यावर रुग्णाला एका कडेवर झोपवा, जेणेकरून लाळ सहज बाहेर पडू शकेल.
- खूप गोंगाट असलेल्या ठिकाणी जाणे टाळा.
(Disclaimer : या लेखात देण्यात आलेली माहिती ही सर्वसामान्य ज्ञानावर आधारित असून 'हिंदुस्तान टाइम्स मराठी' याची पुष्टी करत नाही. अवलंब करण्यापूर्वी तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा.)
संबंधित बातम्या