Does Lung Cancer Only Occur in Smokers: धूम्रपान हे फुफ्फुसाच्या कर्करोगाचे सर्वात मोठे कारण मानले जाते. आरोग्य तज्ञ लोकांना धूम्रपान टाळण्याचा सल्ला देतात, जेणेकरून त्यांच्या फुफ्फुसांना दीर्घ आयुष्यासाठी आजारांपासून संरक्षण मिळू शकेल. तथापि, नुकत्याच झालेल्या एका अभ्यासातून असे दिसून आले आहे की, भारतातील बहुतेक फुफ्फुसाच्या कर्करोगाचे रुग्ण हे धूम्रपान न करणारे आहेत आणि त्यांनी कधीही धूम्रपान केले नव्हते. भारतात धुम्रपान न करणारे लोक फुफ्फुसाच्या कर्करोगाचे बळी ठरत आहेत. आता प्रश्न असा आहे की याचे कारण काय? धूम्रपान न करणाऱ्यांना फुफ्फुसाचा कर्करोग होण्याची कोणती कारणे आहेत आणि ते कसे टाळता येईल?
धुम्रपान हा फुफ्फुसाच्या कर्करोगाचा सर्वात मोठा घटक आहे. परंतु आजकाल हवा विषारी बनली आहे आणि विषारी घटक श्वासाद्वारे लोकांच्या शरीरात पोहोचत आहेत. लोक धूम्रपान करत नाहीत, परंतु धूर हवेतून श्वास घेत आहे. वायू प्रदूषणामुळे दिल्ली-एनसीआरसह बहुतांश मेट्रो शहरांमध्ये परिस्थिती वाईट आहे, ज्यामुळे लोक धूम्रपान करत नसतानाही फुफ्फुसाच्या कर्करोगाला बळी पडत आहेत. परंतु, धूम्रपान न करणाऱ्यांमध्ये, कौटुंबिक इतिहास, श्वसन रोग आणि वय यासह अनेक घटक फुफ्फुसाच्या कर्करोगाचे कारण बनू शकतात. स्त्रियांपेक्षा पुरुषांना फुफ्फुसाच्या कर्करोगाचा धोका जास्त असतो.
पल्मोनोलॉजिस्टने सांगितले की, फुफ्फुसाच्या कर्करोगाचे तीन प्रकार आहेत. पहिला स्क्वॅमस सेल फुफ्फुसाचा कर्करोग, दुसरा लहान पेशी फुफ्फुसाचा कर्करोग आणि तिसरा कर्करोग एडिनोकार्सिनोमा आहे. एडेनोकार्सिनोमा हा एक प्रकारचा फुफ्फुसाचा कर्करोग आहे जो सामान्यतः धूम्रपान न करणाऱ्यांमध्ये होतो. दिलासा देणारी बाब आहे की या कॅन्सरवर चांगले उपचार उपलब्ध असून योग्य वेळी उपचार सुरू केले तर रुग्णाच्या मृत्यूचा धोका लक्षणीयरित्या कमी होऊ शकतो. एडेनोकार्सिनोमाचा उपचार लक्ष्यित थेरपीने केला जाऊ शकतो. उर्वरित दोन प्रकारचे फुफ्फुसाचा कर्करोग वेगाने पसरतो आणि मृत्यूचा धोका जास्त असतो. मात्र, त्यांच्यावर उपचारही उपलब्ध आहेत.
तज्ज्ञ सांगतात की, धुम्रपान, वायू प्रदूषण, फुफ्फुसाच्या कर्करोगाचा कौटुंबिक इतिहास, श्वसनाचे आजार आणि म्हातारपण हे फुफ्फुसाच्या कर्करोगासाठी पाच प्रमुख धोक्याचे घटक आहेत. फुफ्फुसाचा कर्करोग टाळण्यासाठी लोकांनी वेळोवेळी तपासणी केली पाहिजे. ज्यांना जास्त धोका आहे, डॉक्टर त्यांना कमी डोस सीटी स्कॅन (LDTC) करण्याचा सल्ला देतात, कारण या तपासणीद्वारे, फुफ्फुसाचा कर्करोग सुरुवातीच्या टप्प्यात ओळखला जाऊ शकतो. जे लोक निरोगी आहेत त्यांनी 3-5 वर्षातून एकदा ही स्कॅन करून घ्यावी, परंतु धूम्रपान करणारे देखील डॉक्टरांच्या सल्ल्याने ही चाचणी दरवर्षी करून घेऊ शकतात.