International Tiger Day 2024: का साजरा केला जातो आंतरराष्ट्रीय व्याघ्र दिन? जाणून घ्या इतिहास आणि यंदाची थीम
International Tiger Day 2024 Theme: दरवर्षी २९ जुलै रोजी आंतरराष्ट्रीय व्याघ्र दिन सादरा केला जातो. यानिमित्ताने व्याघ्र संवर्धनाची गरज आणि त्यांना भेडसावणाऱ्या धोक्यांविषयी जनजागृती केली जाते.
International Tiger Day History and Significance: आंतरराष्ट्रीय व्याघ्र दिन हा वाघांच्या नैसर्गिक अधिवासांचे रक्षण करणे आणि त्यांच्या संवर्धनाविषयी जनजागृती करणे हा एक जागतिक उपक्रम आहे. हा दिवस ऑनलाइन सहभाग आणि वाघाशी संबंधित माहितीमध्ये रस वाढविण्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावतो. प्राण्यांच्या साम्राज्यातील सर्वात भव्य प्राण्यांपैकी एक असलेल्या वाघांमध्ये पांढरा वाघ, रॉयल बंगाल टायगर आणि सायबेरियन वाघ यासारख्या प्रजातींचा समावेश आहे. प्रत्येक जण आपापल्या अधिवासावर अभिमानाने आणि लालित्यपूर्ण पणे राज्य करीत आहे. तथापि, या भव्य प्राण्यांना हवामान बदल, अवैध वन्यजीव व्यापार आणि अधिवास नष्ट होण्यासह असंख्य धोक्यांचा सामना करावा लागत आहे, ज्यामुळे त्यांच्या लोकसंख्येत झपाट्याने घट झाली आहे. हा दिवस या समस्यांकडे लक्ष देण्याची आणि या प्रतिष्ठित प्राण्याचे अस्तित्व सुनिश्चित करण्यासाठी कृती करण्याच्या गरजेची आठवण करून देतो.
आंतरराष्ट्रीय व्याघ्र दिन २०२४ ची थीम
आंतरराष्ट्रीय व्याघ्र दिन २९ जुलै रोजी साजरा केला जातो. यात व्याघ्र संवर्धन आणि अधिवास नष्ट होणे, शिकार आणि मानव-वन्यजीव संघर्ष यासारख्या या भव्य प्राण्यांना भेडसावणाऱ्या धोक्यांबद्दल जागरूकता वाढविण्यावर लक्ष केंद्रित केले जाईल. यावर्षी वन्यजीव गुन्हेगारीला आळा घालणे, संरक्षित क्षेत्रांचा विस्तार करणे, स्थानिक समुदायांसाठी शाश्वत उपजीविकेला चालना देणे आणि वाघांसमोरील आव्हानांबद्दल जागरूकता वाढविण्यासाठी भागधारक आपले प्रयत्न तीव्र करीत आहेत.
आंतरराष्ट्रीय व्याघ्र दिनाचा इतिहास
जागतिक व्याघ्र दिन ज्याला आंतरराष्ट्रीय व्याघ्र दिवस देखील म्हणतात, २०१० मध्ये सेंट पीटर्सबर्ग व्याघ्र शिखर परिषदेदरम्यान स्थापित करण्यात आला. रशियातील सेंट पीटर्सबर्ग येथे झालेल्या या परिषदेचे आयोजन ग्लोबल टायगर इनिशिएटिव्हने (GTI) केले होते, ज्यात अनेक राष्ट्रे, आंतरराष्ट्रीय संघटना आणि व्याघ्र संवर्धनासाठी समर्पित संवर्धन गटांचा समावेश आहे. वाघांची संख्या असलेल्या व्याघ्र श्रेणी देशांनी (TRCs) जागतिक स्तरावर वाघांच्या संख्येत होणारी चिंताजनक घट दूर करण्यासाठी एकत्र आले.
वाघांचे आणि त्यांच्या अधिवासाचे रक्षण करण्यासाठी समन्वित प्रयत्नांची तातडीची गरज ओळखून टीआरसीने व्याघ्र संवर्धन आणि त्यासमोरील आव्हानांविषयी जनजागृती करण्यासाठी दरवर्षी एक दिवस समर्पित करण्याचा निर्णय घेतला. त्यांनी आंतरराष्ट्रीय व्याघ्र दिनासाठी २९ जुलैची निवड केली. हे शिखर परिषदेच्या पहिल्या आणि शेवटच्या दिवसांमधील मध्यबिंदू चिन्हित करून, वाघ वाचविण्यासाठी सुरू असलेल्या जागतिक प्रयत्नांचे प्रतीक आहे.
आंतरराष्ट्रीय व्याघ्र दिनाचे महत्व
जगातील सर्वात मोठ्या आणि सर्वात प्रतिष्ठित बीग कॅट म्हणजेच वाघांना गंभीर धोक्यांचा सामना करावा लागत आहे. आंतरराष्ट्रीय व्याघ्र दिन त्यांच्या दुर्दशेबद्दल जागरूकता वाढविण्यासाठी समर्पित आहे. या दिवशी सर्व स्तरातील लोक एकत्र येऊन व्याघ्र संवर्धनाची तातडीची गरज अधोरेखित करतात. अधिवास नष्ट करणे, शिकार करणे आणि वन्यजीवांच्या अवैध तस्करीमुळे या प्राण्यांना धोका निर्माण झाला आहे, ज्यामुळे ते नामशेष होण्याच्या मार्गावर आहेत. आंतरराष्ट्रीय व्याघ्र दिनाचा उद्देश वाघांचे भवितव्य सुनिश्चित करण्यासाठी सामूहिक प्रयत्न करणे, लोकांचा पाठिंबा मिळविणे आणि शाश्वत उपक्रमांना प्रोत्साहन देणे आहे. व्याघ्र संरक्षणातील संधी आणि आव्हाने अधोरेखित करून भविष्यातील पिढ्यांसाठी आपल्या ग्रहावरील जैवविविधतेचे जतन करणे हे या दिवसाचे उद्दिष्ट आहे.
संबंधित बातम्या