International Museum Day 2024: का साजरा केला जातो आंतरराष्ट्रीय संग्रहालय दिन? जाणून घ्या इतिहास, महत्त्व आणि थीम
International Museum Day 2024 Theme: संग्रहालयांविषयी जनजागृती करण्यासाठी आणि त्यांची महत्त्वाची भूमिका अधोरेखित करण्यासाठी दरवर्षी आंतरराष्ट्रीय संग्रहालय दिन साजरा केला जातो. या दिवसाचा इतिहास, महत्त्व आणि थीम विषयी जाणून घ्या.
International Museum Day History and Significance: आंतरराष्ट्रीय संग्रहालय दिन हा एक वार्षिक कार्यक्रम आहे, ज्याचा उद्देश संग्रहालयांबद्दल जनजागृती करणे आहे. कलात्मक, सांस्कृतिक, ऐतिहासिक, पारंपारिक आणि आकर्षक कलाकृतींचे अमूल्य भांडार म्हणून, संग्रहालये ज्ञान आणि अंतर्दृष्टीचा खजिना प्रदान करतात. आपल्या देशाची कला, स्थापत्य, संस्कृती, इतिहास आणि सभ्यता याबद्दल लोकांना शिक्षित करण्यात ते महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावतात. संग्रहालयांमध्ये ठेवलेल्या बऱ्याच कलाकृती लोकांसाठी खुल्या आहेत, प्राचीन संस्कृतींची जीवनशैली, साधने आणि निर्मितीबद्दल मौल्यवान अंतर्दृष्टी प्रदान करतात. परिणामी, संग्रहालयांकडे अनेकदा इतिहासाचे भांडार म्हणून पाहिले जाते. आंतरराष्ट्रीय संग्रहालय दिनानिमित्त अन्वेषण आणि नाविन्यपूर्ण कल्पनांची देवाणघेवाण करण्यासाठी व्यासपीठ प्रदान करून विज्ञानाप्रती त्यांचे समर्पण साजरे केले जाते. या दिवसाचा इतिहास, महत्त्व आणि यावर्षीची थीम जाणून घ्या.
आंतरराष्ट्रीय संग्रहालय दिन २०२४ ची थीम
आंतरराष्ट्रीय संग्रहालय दिन दरवर्षी १८ मे रोजी साजरा केला जातो. हा कार्यक्रम दरवर्षी वेगळ्या विषयावर केंद्रित असतो, ज्यात जगभरातील संग्रहालयांना भेडसावणारे संबंधित विषय किंवा आव्हाने प्रतिबिंबित होतात. 'म्युझियम फॉर एज्युकेशन अँड रिसर्च' (Museums for Education and Research) ही यंदाची थीम असून, सर्वसमावेशक शैक्षणिक अनुभव देण्यासाठी सांस्कृतिक संस्थांच्या महत्त्वपूर्ण भूमिकेवर भर देण्यात आला आहे.
आंतरराष्ट्रीय संग्रहालय दिनाचा इतिहास
संग्रहालयांच्या सर्जनशील प्रयत्नांना एकत्र आणण्यासाठी आणि त्यांच्या अॅक्टिव्हिटीबद्दल जागतिक जागरूकता वाढविण्यासाठी वार्षिक कार्यक्रम तयार करण्याच्या उद्देशाने एक ठराव मंजूर केल्यानंतर आयकॉमने १९७७ मध्ये पहिला आंतरराष्ट्रीय संग्रहालय दिवस आयोजित केला होता. तेव्हापासून जगभरातील संग्रहालयांना दरवर्षी आयएमडीमध्ये सहभागी होण्यासाठी आमंत्रित केले गेले. वार्षिक थीमशी सुसंगत कार्यक्रम आणि क्रियाकलापांद्वारे त्यांच्या भूमिकेचा प्रचार केला जातो. वार्षिक थीम स्वीकारण्याची परंपरा १९९२ मध्ये सुरू झाली. १९९७ मध्ये आयसीओएमने एक आंतरराष्ट्रीय पोस्टर सादर केले, जे त्या वर्षी २८ देशांनी स्वीकारले.
गेल्या काही वर्षांत, आयएमडीच्या सहभागात लक्षणीय वाढ झाली आहे, २००९ मध्ये ९० पेक्षा जास्त देशांमधील २०,००० संग्रहालये, त्यानंतर २०१० मध्ये ९८ देश, २०११ मध्ये १०० देश आणि २०१२ मध्ये १२९ देशांमध्ये उल्लेखनीय ३०,००० संग्रहालये सहभागी झाली आहेत. २०११ पर्यंत आयएमडीच्या अधिकृत पोस्टरचे ३७ भाषांमध्ये भाषांतर केले गेले होते आणि २०१४ पर्यंत १४० देशांमधील ३५,००० संग्रहालयांमध्ये सहभाग वाढला होता.
आंतरराष्ट्रीय संग्रहालय दिनाचे महत्त्व
आंतरराष्ट्रीय संग्रहालय परिषदेने आंतरराष्ट्रीय संग्रहालय दिनाच्या स्थापनेचा उद्देश जागतिक स्तरावर संग्रहालयांना एकत्र करणे आणि जागरूकता वाढविणे, समजूतदारपणा वाढविणे आणि विविध संस्कृतींचे कौतुक वाढविण्यासाठी त्यांच्या महत्त्वपूर्ण भूमिकेवर जोर देणे आहे. या निमित्ताने आपण आपल्या परिसरातील संग्रहालयांना भेट देऊ शकता आणि या संस्थांनी आयोजित केलेल्या कार्यक्रमांमध्ये सक्रियपणे सहभागी होऊ शकता.
