How to take care of your voice: जागतिक आवाज दिन दरवर्षी १६ एप्रिल रोजी साजरा केला जातो. इतरांशी संवाद साधण्यासाठी वापरल्या जाणाऱ्या या सुंदर आवाजाचे संरक्षण कसे करावे आणि आवाजाशी संबंधित समस्या कशा दुरुस्त कराव्यात याविषयी जागरुकता निर्माण करण्यासाठी जागतिक आवाज दिन साजरा केला जातो. आवाज ही कोणत्याही व्यक्तीची ओळख असते. प्रत्येक माणसाचा आवाज वेगळा असतो. काही लोकांचा आवाज इतका चांगला असतो की ते त्यातूनच आपली ओळख निर्माण करतात. पण काही वेळा चुकीच्या सवयींमुळे आवाजावर विपरीत परिणाम होतो. अनेक लोक आवाजाचा आदरही करत नाहीत आणि मोठ्याने ओरडणे सुरु ठेवतात. याशिवाय धुम्रपान आणि दारू पिणे या सवयीमुळे त्रास होतो. या सवयी केवळ आवाजालाच नाही तर घशाचेही नुकसान करतात. बऱ्याच वेळा हवामान बदलले तरी आवाज बदलल्याचे दिसते. पण दैनंदिन जीवनातही काही टिप्सच्या मदतीने आवाज निरोगी ठेवता येतो.
शरीरात थकवा जाणवल्यानंतर लोक विश्रांती घेतात. तशीच आवाजालाही विश्रांतीची गरज असते. बराच वेळ बोलल्यानंतर किंवा गाल्यानंतर काही काळ शांत राहा. असे केल्याने आवाजाला विश्रांती देण्यासोबतच स्वरांनाही शांती मिळते. दरम्यान पाणी पिऊन ठेवले. असे केल्याने आवाजही हायड्रेटेड राहील.
शरीर निरोगी ठेवण्यासाठी योग्य प्रमाणात पाणी पिणे गरजेचे आहे. आपला आवाज निरोगी ठेवण्यासाठी, दिवसातून २ ते ३ लिटर पाणी प्या. हे केल्याने तोंडातील कोरडेपणा दूर होईल आणि स्वराच्या दोऱ्यांमध्ये होणाऱ्या समस्या देखील टाळता येतील. कोरड्या घशाचा आवाजावर परिणाम होतो.
बहुतेकदा लोक त्यांच्या चेहऱ्याला धुळीपासून वाचवतात. पण तुम्हाला माहीत आहे का की धूळ आणि मातीचे हे सूक्ष्म कण श्वासाद्वारे घशात जातात. त्यामुळे घशाला इजा होऊ शकते. ही समस्या टाळण्यासाठी, जास्त धूळ असलेल्या ठिकाणी जाणे टाळा. तसेच धूम्रपान टाळा. सिगारेटच्या धुरामुळे आवाजालाही हानी पोहोचते.
आवाज निरोगी ठेवण्यासाठी अल्कोहोल आणि कॅफिनचे सेवन टाळावे. या गोष्टींचे सेवन केल्याने शरीर निर्जलीकरण होते आणि घशाचेही नुकसान होते. एका दिवसात १ कपपेक्षा जास्त चहा किंवा कॉफी पिऊ नये. त्यांचे दीर्घकाळ सेवन केल्याने शरीराला अनेक प्रकारची हानी होऊ शकते.
(Disclaimer : या लेखात देण्यात आलेली माहिती ही सर्वसामान्य ज्ञानावर आधारित असून 'हिंदुस्तान टाइम्स मराठी' याची पुष्टी करत नाही. अवलंब करण्यापूर्वी तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा.)
संबंधित बातम्या