Gallbladder Stone: पित्ताशयातील खडे आणि त्याबाबत आहेत अनेक गैरसमज, जाणून घ्या तज्ज्ञांकडून
Health Care Tips: पित्ताशयातील स्टोन ही एक सामान्य समस्या आहे. पण याबाबत लोकांमध्ये अनेक गैरसमज असलेले पहायला मिळतात.
Misconceptions About Gallbladder Stone: पित्ताशयातील खडे ही एक सामान्य वैद्यकीय स्थिती आहे जी जगभरातील लाखो लोकांना प्रभावित करते. पित्ताशयामध्ये हे छोटे, कडक स्टोन/दगड तयार होऊ शकतात, ज्यामुळे अनेक लक्षणे आणि गुंतागुंत निर्माण होतात. तथापि, या स्थितीबद्दल असंख्य समज आणि गैरसमज आहेत, ज्यामुळे गोंधळ आणि चुकीची माहिती मिळते. आम्ही पित्ताशयाच्या स्टोनबाबत काही प्रचलित मिथकांचा शोध घेऊ, गैरसमज दूर करू आणि या स्थितीबद्दल अधिक चांगल्या प्रकारे समजून घेण्यासाठी अचूक माहिती प्रदान करू. डॉ. अपर्णा गोविल भास्कर, सल्लागार बॅरिएट्रिक आणि लॅपरोस्कोपिक सर्जन, मेटाहेल- लॅपरोस्कोपी आणि बॅरिएट्रिक सर्जरी सेंटर, मुंबई तसेच सैफी, अपोलो आणि नमाहा हॉस्पिटल्स, मुंबई यांनी या गैरसमजाबाबत माहिती दिली.
काय आहेत गैरसमज
- फक्त वयस्कर लोकांनाच पित्ताशयाचे खडे होतात. हा एक गैरसमज आहे आणि वास्तविक पाहता वय हा जोखमीचा घटक असला तरी, पित्ताशयातील खडे लहान मुले आणि तरुण प्रौढांसह सर्वच वयोगटातील लोकांमध्ये होऊ शकतात.
- चरबीयुक्त पदार्थ खाल्ल्याने पित्ताशयाचे खडे होतात. हा देखील एक गैरसमज आहे. उच्च चरबीयुक्त आहार हा पित्ताशयातील खडे तयार करण्यास कारणीभूत ठरू शकतो, परंतु हेच एकमेव कारण नाही. आनुवंशिकता, उच्च कोलेस्टेरॉल, लठ्ठपणा, जलद वजन कमी होणे आणि मधुमेह किंवा यकृत रोग यासारख्या काही वैद्यकीय परिस्थिती देखील यास कारणीभूत ठरतात.
- पित्ताशय काढून टाकल्याने वजन वाढते हा एक गैरसमज असून वस्तविकता पित्ताशय काढून टाकल्याने वजन वाढण्याशी थेट संबंध नाही. शस्त्रक्रियेनंतर कमी झालेल्या शारीरीक हलचालीमुळे वजन वाढू शकते. संतुलित आहार आणि व्यायाम शस्त्रक्रियेनंतरचे वजन नियंत्रित राखण्यास मदत करू शकतो.
- लहान आकाराच्या खड्यांना शस्त्रक्रियेची गरज नसते हे एक गैरसमज असून पित्ताशयातील अनेक लहान खडे अधिक धोकादायक असतात. कारण ते सामान्य पित्त नलिका किंवा स्वादुपिंडाच्या नलिकेमध्ये सरकतात. यामुळे कावीळ किंवा तीव्र पित्ताशयातील खडे, स्वादुपिंडाचा दाह होऊ शकतो. तुम्हाला पित्ताशयातील खड्यांची समस्या असल्यास लवकरात लवकर वैद्यकिय तज्ज्ञांची भेट घ्या.
- पित्ताशयातील खडे औषधोपचार किंवा नैसर्गिक उपायांनी विरघळतात हा एक गैरसमज आहे. औषधे आणि नैसर्गिक उपायांमुळे काही व्यक्तींना लक्षणे व्यवस्थापित करण्यात किंवा भविष्यात खडे तयार होण्यास प्रतिबंध करण्यात मदत होऊ शकते. परंतु ते सामान्यतः पित्त खडे विरघळू शकत नाहीत. पित्ताशयाच्या खड्यांसाठी अनेकदा शस्त्रक्रियेची आवश्यकता भासते.
- पित्ताचे खडे काढून टाकल्याने पाचन समस्या उद्भवतात हा एक गैरसमज आहे. खडे काढून टाकल्यानंतर तात्पुरते पचन समस्या उद्भवू शकतात. जसे की जुलाब किंवा पोट फुगणे या समस्या अनेकदा कालांतराने सुधारतात. शस्त्रक्रियेतून बरे झाल्यानंतर अनेक व्यक्ती सामान्य आहार आणि जीवनशैलीस पुन्हा सुरूवात करू शकतात.
- पित्ताशयाच्या खड्यांसाठी नेहमी त्वरित शस्त्रक्रिया करावी लागते हा एक गैरसमज आहे. सर्वच पित्ताशयाच्या खड्यांना शस्त्रक्रियेची आवश्यकता नसते, विशेषत: जर तीव्र लक्षणे उद्भवत नसतील. लहान खडे असल्यास किंवा पित्ताशयाचा दाह (पित्ताशयाचा दाह) यासारख्या गुंतागुंत असल्यास, शस्त्रक्रिया आवश्यक असू शकते.
- पित्ताशयाचे स्टोन फक्त महिलांनाच होतात हा एक गैरसमज आहे. वास्तविकता पुरुष आणि स्त्रिया दोघांनाही पित्ताशयाच्या खड्यांती समस्या उद्भवू शकते. गर्भधारणेदरम्यान किंवा हार्मोनल औषधे घेत असताना या समस्येता शक्यता अधिक असते.
- पित्ताशय शुद्धीकरण करणे किंवा डिटॉक्स हे पित्ताशयातील खडे बरे करू शकतात हा एक गैरसमज आहे. वास्तविकता पित्ताशयाच्या खड्यांवर उपचार करताना पित्ताशय शुद्धीकरण किंवा डिटॉक्सच्या प्रभावीतेचे समर्थन करणारे कोणतेही वैज्ञानिक पुरावे नाहीत. या पद्धती धोकादायक असू शकतात आणि त्यांची शिफारस केलेली नाही.
- पित्ताशयाच्या शस्त्रक्रियेमध्ये केवळ खडे काढले जातात हा एक गैरसमज आहे. पित्ताशयाची शस्त्रक्रिया (पित्ताशय काढून टाकणे) यामध्ये केवळ खडे नव्हे तर संपूर्ण पित्ताशय काढून टाकणे समाविष्ट असते. पित्ताशय काढून टाकल्याने भविष्यातील पित्ताशयाचे खडे आणि संबंधित गुंतागुंत टाळता येते.
वेळीच करा उपचार
तुम्हाला पित्ताशयाचे खडे किंवा संबंधित लक्षणे असल्यास अचूक निदान, उपचार पर्याय आणि मार्गदर्शनासाठी वैद्यकिय सल्ला घेणे आवश्यक आहे. शस्त्रक्रियेची भीती अनेक वेळा व्यक्तींना पित्ताशयाच्या खड्यांवर वेळीच उपचार घेण्यापासून रोखू शकते. दुर्दैवाने, भीतीमुळे पित्ताशयावरील शस्त्रक्रिया टाळल्याने गुंतागुंत होऊ शकते आणि आरोग्याची एकूण स्थिती बिघडू शकते.
(Disclaimer : या लेखात देण्यात आलेली माहिती ही सर्वसामान्य ज्ञानावर आधारित असून 'हिंदुस्तान टाइम्स मराठी' याची पुष्टी करत नाही. अवलंब करण्यापूर्वी तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा.)
संबंधित बातम्या