Time required to digest vegetables: आपण जे काही खातो त्यातून आपल्या शरीराला ऊर्जा आणि आवश्यक पोषक तत्व मिळतात. हे सर्वांना माहीत आहे. पण अन्न खाणे आणि शरीराला ऊर्जा मिळणे यात एक दीर्घ प्रक्रिया असते. ज्यातून आपलं अन्न जातं. म्हणूनच नेहमी निरोगी आणि पौष्टिक पदार्थ खाण्याचा सल्ला तज्ज्ञांकडून दिला जातो. जेव्हा तुम्ही फळे, भाज्या, कडधान्ये, बिया यासारख्या गोष्टी खाता. त्यामुळे ते पचायला वेगवेगळ्या प्रमाणात वेळ लागतो. तुम्हाला माहिती नसेल तर आम्ही तुम्हाला सांगतो की फळे, भाज्या, कडधान्ये आणि बिया पचायला नेमका किती वेळ लागतो.
आहार तज्ज्ञांच्या मते, वेगवेगळ्या फळांची पचनाची वेळ वेगवेगळी असते. परंतु बहुतांश फळे ३० ते ४० मिनिटांत पचनासाठी लहान आतड्यात पोहोचतात. जेथून मोठ्या आतड्यात टाकाऊ पदार्थ वाहून नेले जातात. नाश्त्यात फक्त फळे खाल्ल्यास ती लवकर पचतात. त्यामुळे अनेक लोक फलाहार करणे पसंत करतात.
भाजीपाला सामान्यतः शिजवून खातात. भाज्यांमध्ये फायबर जास्त असेल तर शिजायला जास्त वेळ लागतो. त्यामुळेच भाज्या पोटात जाऊन पचायला ३० ते ६० मिनिटांचा कालावधी लागतो.
धान्यांमध्ये फायबरचे प्रमाण जास्त असते. त्यामुळे ते पचायला जास्त वेळ लागतो. तांदूळ पचायला दीड तास लागतो, तर इतर धान्य पचायला तीन ते चार तास लागतात. सुमारे ९०० ते १२० मिनिटांत धान्य पचते.
नट्स आणि बियांमध्ये फायबरचे प्रमाण कमी असते. त्यामुळे हे काही फायबरयुक्त पदार्थासोबत खावे. नाहीतर ते पचायला खूप वेळ लागतो. पण मूठभर काजू आणि बिया खाल्ल्या तर ते दोन ते तीन तासांत पचायला लागतात. दोन ते तीन तास ते पोटात राहते, पोटातील ऍसिडस् आणि एन्झाईम्स त्यात मिसळतात आणि विघटन होण्याची प्रक्रिया होते.
अशा प्रकारे तोंडापासून पोटापर्यंत आणि लहान आतड्यापर्यंत वेगवेगळ्या अन्नपदार्थांना पचायला वेगवेगळा वेळ लागतो. अन्नाला मोठ्या आतड्यातून जावे लागते. अन्न पचण्यासाठी लागणारा वेळ सामान्यतः पोटातील एन्झाईम्सच्या सहाय्याने बारीक होण्याच्या प्रक्रियेद्वारे मोजला जातो. अन्न तोंडात गेल्यापासून विसर्जनाची प्रक्रिया पूर्ण होण्यासाठी किमान दोन ते तीन दिवस लागतात.
(Disclaimer : या लेखात देण्यात आलेली माहिती ही सर्वसामान्य ज्ञानावर आधारित असून 'हिंदुस्तान टाइम्स मराठी' याची पुष्टी करत नाही. अवलंब करण्यापूर्वी तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा.)