प्रत्येक ऋतूमध्ये वेगवेगळी फळे येतात. उन्हाळ्यात जास्त करुन खरबूजाचा सिझन असते. या सिझनमध्ये रसाळ, चवदार आणि स्वादिष्ट असे खरबूज विक्रीसाठी असते. खरबूजाचे शरीरासाठी अनेक फायदे आहेत. खरबूजामध्ये शरीराला हायड्रेटे ठेवण्याचे गुणधर्म असतात. पण तुम्हाला माहिती आहे का खरबूजासोबतच त्याच्या बिया देखील गुणकारी असतात. अनेकजण फळे कापल्यानंतर त्याच्या बिया फेकून देतात. पण खरबूजाच्या बिया या शरीरासाठी फायदेशीर असतात.
खरबूजाच्या बियांमध्ये ए, के, सी, बी 1, ई सारख्या आवश्यक जीवनसत्त्वे असतात. त्यासोबतच जस्त, प्रथिने, निरोगी चरबी आणि कार्बने देखील खरबूजाच्या बियांमध्ये मोठ्या प्रमाणावर आढळतात. भारतात खरबूजाच्या बियांचा वेगवेगळ्या पद्धतीने वापर केला जातो. चला जाणून घेऊया खरबूजाच्या बिया खाण्याचे फायदे...
वाचा: बदाम घालून दूध सकाळी प्यावे की रात्री? काय आहेत शरीराला फायदे
1. हाडांसाठी आवश्यक खनिजे: खरबूजाच्या बियांमध्ये मॅग्नेशियम, पोटॅशियम आणि झिंक सारखी खनिजे असतात, जे हाडे आणि दातांना निरोगी ठेवण्यासाठी मदत करतात. ही खनिजे ऑस्टिओपोरोसिससारख्या परिस्थितीस प्रतिबंध करण्यास मदत करतात.
2. प्रोटीन पॉवरहाऊस: इतर बियांप्रमाणेच खरबूजच्या बियांमध्ये देखील प्रथिनांचा चांगला स्रोत समजले जाते. या बिया स्नायूंची दुरुस्ती, वाढ आणि संपूर्ण शरीराच्या विकासास मदत करतात. शाकाहारी लोकांसाठी प्रथिनांचे सेवन वाढविण्यासाठी या बिया चांगला पर्याय आहे.
वाचा: विचार करून मेंदू थकला असेल तर अशा प्रकारे करा त्याला रिलॅक्स, माइंड होईल क्लिअर
3. जळजळ रोखणे: खरबूजच्या बियाण्यांमध्ये फायटोकेमिकल्स देखील असतात, जे नैसर्गिकरित्या वनस्पती संयुगे असतात. त्यामध्ये फ्लेव्होनॉइड्स, टॅनिन आणि फिनोलिक अॅसिड सारख्या फिनोलिक संयुगे असतात. हेऑक्सिडेटिव्ह ताण आणि जळजळ रोखण्यास मदत करतात.
4. अँटीऑक्सिडेंट्स: खरबूजच्या बिया लिग्नान्सचा एक चांगला स्रोत आहेत. हा फ्लॅक्स बियाणे आणि खरबूज बियाण्यांमध्ये आढळणारा फायटोएस्ट्रोजेनचा एक प्रकार आहे. त्यांच्यात अँटीऑक्सिडेंट गुणधर्म आहेत आणि हार्मोनल आरोग्य सुधारण्यास मदत करतात.
वाचा: शिकंजी बनवण्याची ही पद्धत नवीन आहे, माधुरी दीक्षितच्या पतीने शेअर केली रेसिपी
5. कोलेस्ट्रॉल कमी करा: खरबूजच्या बियांमध्ये सॅपोनिन आणि फायटोस्टेरॉल देखील असतात. हे आतड्यांमधील शोषण अवरोधित करून कोलेस्ट्रॉल कमी करण्यास मदत करतात. तसेच रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवतात.
6. हृदयाचे आरोग्य: खरबूजच्या बिया हृदयाच्या आरोग्यासाठी देखील उत्कृष्ट काम करतात. कारण त्यात ओमेगा -3 आणि ओमेगा -6 फॅटी अॅसिड असते. हे कोलेस्ट्रॉलची पातळी कमी करण्यास, हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी कार्यास प्रोत्साहन देण्यास मदत करते. तसेच हृदयरोगाचा धोका कमी होतो.
7. अँटी-एजिंग : याशिवाय खरबूजच्या बियांमध्ये आढळणारे फॅटी अॅसिड त्वचेचे पोषण करण्यास, जळजळ कमी करण्यास आणि वृद्धत्वापासून संरक्षण करण्यास मदत करतात.
8. फायबरचे प्रमाण: खरबूजच्या बिया आहारातील फायबरचा समृद्ध स्त्रोत समजल्या जातात. त्यामुळे पचनास मदत होते, आतड्यांसंबंधी हालचाल सुधारते आणि बद्धकोष्ठतेची लक्षणे दूर होतात.
खरबूजाच्या बिया स्वयंपाकामध्ये वापरण्यासाठी त्या योग्य पद्धतीने वापरणे गरजेचे आहे. खरबूज कापल्यानंतर त्या बिया काढा आणि स्वच्छ धुवून घ्या. त्यानंतर त्या वाळत घाला. एकदा का बिया वाळल्या की त्या स्वयंपाकात वापरता येतात. कोशिंबीर, ब्रेड, बन किंवा केकेमध्ये या बियांचा वापर केला जातो. तसेच मिठाई, ग्रेव्ही, स्मूदी किंवा सूपमध्ये देखील या बियांचा वापर केला जातो.
संबंधित बातम्या