What ingredients is kunku made from In Marathi: प्रत्येक पूजा आणि अनेक विधींमध्ये कुंकूचा वापर केला जातो आणि कुंकू ही अत्यंत पवित्र गोष्ट मानली जाते. पण कुंकू कसं बनतं याचा कधी विचार केला आहे का? कुंकू अनेक कारणांसाठी महत्त्वाचे मानले जाते. साहित्यावर विश्वास ठेवायचा झाल्यास, कुंकूचा संबंध मुलाच्या जन्माशी आणि मातृत्वाच्या आनंदाशी जोडलेला आहे. कुंकू देवतांना अर्पण केले जाते आणि विवाहित स्त्रियांसाठी तिचे खूप महत्त्व आहे. कुंकू एकदम शुद्ध मानले जाते आणि सिंदूर हे त्याचे थोडेसे सुधारित रूप आहे. ज्यामध्ये काही रसायने देखील असतात. त्याचप्रमाणे, लिक्विड सिंदूर इत्यादी देखील कुंकूच्या तुलनेत चांगले मानले जाऊ शकत नाहीत कारण त्यात अनेक रसायने असतात जी त्वचेसाठी चांगली नाहीत. अशा परिस्थितीत, आज आपण कुंकूबद्दल बोलणार आहोत ते कसे बनवले जाते आणि त्याबद्दल इतर अनेक तथ्य जाणून घेण्याचा प्रयत्न करूया
कुंकू, ज्यामध्ये कोणतेही रसायन नसते, दोन गोष्टींपासून बनवता येते. पहिली केशर आणि दुसरी हळद. आता केशर खूप महाग असल्यामुळे कुंकू बहुतेक हळदीच्या मदतीने बनवली जाते. कुंकू हे एक नैसर्गिक सामग्री आहे ज्यामध्ये 95% हळद (हळद बारीक करून काढलेली शुद्ध पावडर ती उन्हात वाळवल्यानंतर काढली जाते, अन्नामध्ये आढळणारी पावडर नाही) आणि 5% चुनखडीचा दगड (थोड्या प्रमाणात स्लेक्ड चुना ज्याला चुना पावडर आणि कॅल्शियम देखील म्हणतात. हायड्रॉक्साइड) वापरला जातो.
कुंकूमध्ये लाल रंग तयार करण्याच्या प्रक्रियेतून येतो. चुना हळद पावडरमध्ये मिसळला जातो आणि कोरडा होऊ देतो. आता कोणत्याही प्रकारची रासायनिक अभिक्रिया हळदीचा रंग बदलण्यासाठी प्रभावी ठरते आणि चुनखडीच्या पावडरची पीएच पातळी हळदीपेक्षा वेगळी असते, त्यामुळे प्रतिक्रिया सुरू होऊन ती तपकिरी आणि लाल रंगाची होते. हे एक अल्कधर्मी द्रावण बनते जे तुम्हाला ते खोल लाल रंगाचे कुंकू देते.
भारतातील अनेक भागांमध्ये कुंकू आणि सिंदूर एकच मानले जातात, परंतु प्रत्यक्षात ते वेगळे आहेत. कुंकू हा एक प्रकारचा नैसर्गिक पदार्थ आहे ज्याला रोली असेही म्हणतात आणि त्यात रसायने फारच कमी असल्याने कपाळावर थंडावा जाणवतो आणि लोकांना चेहऱ्यावर हळद लावल्यासारखी जळजळ जाणवत नाही. कुंकूदेखील केमिकलपासून बनवले जाते आणि आजकाल खूप भेसळयुक्त कुंकू आहे कारण ते अधिक सहजपणे बनवता येते, परंतु शुद्ध कुमकुममुळे तुम्हाला कोणत्याही प्रकारचा त्रास होणार नाही.
संबंधित बातम्या