Right Time and Way To Do Self Breast Examination: स्तनाचा कर्करोग किंवा ब्रेस्ट कॅन्सर स्तनाच्या पेशींमध्ये सुरू होतो. हे सहसा नलिका किंवा डक्ट (निप्पलमध्ये दूध वाहून नेणाऱ्या नलिका) किंवा लोब्यूल्स (दूध निर्माण करणाऱ्या ग्रंथी) मध्ये बनते. स्तनाचा कर्करोग स्त्री आणि पुरुष दोघांनाही होऊ शकतो. स्त्रियांमध्ये हे सामान्य आहे. स्तनाचा कर्करोग पूर्णपणे टाळणे शक्य नाही. काही जीवनशैली पर्याय जोखीम कमी करण्यात मदत करू शकतात. निरोगी वजन राखणे, नियमित शारीरिक हालचाली करणे, अल्कोहोलचे सेवन मर्यादित करणे, धूम्रपान न करणे आणि स्तनपान यामुळे स्तनाचा कर्करोग होण्याची शक्यता कमी होऊ शकते. नियमित मॅमोग्राम आणि क्लिनिकल ब्रेस्ट टेस्ट द्वारे देखील हे लवकर ओळखले जाऊ शकते आणि यशस्वीरित्या उपचार केले जाऊ शकते. हे स्वतः देखील तपासले जाऊ शकते. स्तन कर्करोग जागरूकता महिन्यात स्वत: स्तन तपासणी कशी करावी हे जाणून घ्या.
हे प्रत्येक महिन्यातून एकदा करणे महत्त्वाचे आहे. मासिक स्तनाची स्वयं-तपासणी करण्याची सर्वोत्तम वेळ म्हणजे तुमच्या मासिक पाळीच्या १ आठवड्यानंतर. मासिक पाळी दरम्यान स्तन मऊ किंवा लम्प असणे सामान्य आहे. जर एखादी स्त्री रजोनिवृत्तीतून जात असेल तर दर महिन्याला एकाच दिवशी स्वतःची तपासणी करा.
१. ब्रेस्ट कॅन्सरपासून बचाव करण्यासाठीची पहिली स्टेप म्हणजे त्याबद्दल जागरुक असणे. स्तन 4 समान भागांमध्ये विभाजित करा. प्रत्येक भाग आपल्या हातांनी पिळून तपासा. अशा प्रकारे तुम्हाला कोणताही बदल किंवा लम्प लक्षात येईल.
२. बूब त्वचेचे टेक्सचर देखील तपासा. रंगात फरक असल्यास तेही लक्षात घ्या.
३. याशिवाय, तुम्ही तुमच्या पाठीवर झोपून देखील तपासू शकता. जर तुम्ही आडवे असाल तर सर्व स्तनाच्या ऊतींचे परीक्षण करणे सोपे होईल. आपला उजवा हात डोक्याच्या मागे ठेवा. डाव्या हाताच्या मधल्या बोटांनी दाबून संपूर्ण उजव्या स्तनाची तपासणी करा. हळूवारपणे परंतु घट्टपणे दाबा.
४. यानंतर बसा किंवा उभे रहा. आर्मपिट देखील दाबण्याचा प्रयत्न करा.
५. हळूवारपणे निप्पल दाबा. काही प्रकारचे डिस्चार्ज होत आहे का? या प्रक्रियेची इतर स्तनांवर देखील पुनरावृत्ती करा.
६. तुमचे स्तन थेट आरशात पहा. त्वचेच्या पोत, खड्डे, क्रिझ, इंडेंटेशनमधील बदल तपासा. तसेच प्रत्येक स्तनाचा आकार आणि बाह्यरेखा यावर लक्ष द्या. स्तनाग्र आतील बाजूस वळते का ते पहा.
७. हात डोक्याच्या दिशेने वर करून देखील तपासा. कोणतीही समस्या कायम राहिल्यास, ताबडतोब डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.
(Disclaimer : या लेखात देण्यात आलेली माहिती ही सर्वसामान्य ज्ञानावर आधारित असून 'हिंदुस्तान टाइम्स मराठी' याची पुष्टी करत नाही. अवलंब करण्यापूर्वी तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा.)
संबंधित बातम्या