लग्नसराईचा हंगाम आणि अक्षय्य तृतीयेच्या पार्श्वभूमीवर सोन्याच्या दरात विक्रमी वाढ होत आहे. दिल्लीच्या किरकोळ बाजारात मंगळवारी पहिल्यांदाच सोन्याचे दर १ लाख रुपये प्रति १० ग्रॅमच्या ऐतिहासिक उच्चांकी पातळीवर पोहोचले. इंडिया बुलियन अँड ज्वेलर्स असोसिएशनने दिलेल्या माहितीनुसार, आज २४ कॅरेट सोन्याचा भाव १ लाख रुपये प्रति १० ग्रॅमवर पोहोचला आहे. सोमवारी त्याची किंमत ९६६७० रुपये होती. आज 24 कॅरेट सोन्याचा भाव १०,६९९ रुपये प्रति १० ग्रॅम आहे. तर चांदीचा भाव आज ९५,९०० रुपये प्रति किलोवर पोहोचला आहे.
सुरक्षित गुंतवणुकीच्या मागणीमुळे सोन्याचा वायदा भाव मंगळवारी सलग चौथ्या सत्रात वधारला आणि १,८९९ रुपयांनी वधारून ९९,१७८ रुपये प्रति १० ग्रॅमवर पोहोचला. तसेच, ऑक्टोबर कॉन्ट्रॅक्टने एमसीएक्सवर प्रथमच एक लाख रुपयांचा टप्पा ओलांडला आणि २,००० रुपये किंवा दोन टक्क्यांनी वाढून १,००,४८४ रुपये प्रति १० ग्रॅमच्या विक्रमी उच्चांकी पातळीवर पोहोचला.
1. सोन्याच्या दरात ही वाढ जागतिक अनिश्चिततेच्या काळात झाली आहे. याचे कारण म्हणजे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प आणि अमेरिकन फेडरल रिझर्व्ह यांच्यात व्याजदर कपातीवरून पुन्हा निर्माण झालेला तणाव आणि अमेरिका आणि चीनमधील व्यापारयुद्ध तीव्र होणे. सध्या अमेरिका, चीन, जर्मनी आणि जपान सारख्या बड्या देशांची अर्थव्यवस्था मंदावली आहे. यामुळे जगात मंदीची भीती निर्माण झाली आहे.
२. डॉलर निर्देशांक अनेक वर्षांच्या नीचांकी पातळीवर घसरला असून, सुरक्षित मालमत्ता म्हणून सोन्याची मागणी वाढली आहे. समजा डॉलर कमकुवत झाला की सोन्याची किंमत अनेकदा वाढते. कारण सोन्याची किंमत डॉलरमध्ये असते, ज्यामुळे आता मजबूत परकीय चलन धारकांसाठी ते स्वस्त झाले आहे. मंगळवारी कॉमेक्स सोन्याचा भाव प्रति ट्रॉय औंस ३,३९५ डॉलरच्या जवळपास होता.
३. सोन्याच्या तेजीमागचे एक कारण म्हणजे मध्यवर्ती बँकांकडून होणारी खरेदी. आर्थिक संकटाचा सामना करण्याच्या तयारीत असलेल्या जगभरातील मध्यवर्ती बँकांनी गेल्या तीन वर्षांत एक हजार टनांपेक्षा जास्त सोने खरेदी केले आहे. टाटा एएमसीच्या अहवालानुसार, सोन्याची मागणी प्रामुख्याने चीन, भारत आणि तुर्कस्तान सारख्या उदयोन्मुख बाजारपेठांमधून आहे, जिथे अमेरिका, जर्मनी आणि फ्रान्स सारख्या इतर मोठ्या विकसित अर्थव्यवस्थांच्या तुलनेत कमी साठा आहे. अहवालानुसार, २०२५ मध्ये मध्यवर्ती बँकेकडून दरमहा सरासरी १०० टन खरेदी होण्याचा अंदाज आहे. वाढत्या भूराजकीय तणावाच्या पार्श्वभूमीवर मध्यवर्ती बँकांनी सोन्याची खरेदी वाढवली आहे, असे या अहवालात नमूद करण्यात आले आहे.
4. सोन्याचे दर वाढवण्यासाठी ही एक सुरक्षित गुंतवणूक आहे. वाढती मंदी, मंदावलेला विकास दर आणि सततच्या ट्रेड वॉरच्या तणावाच्या भीतीने गुंतवणूकदार सोन्यासारख्या सुरक्षित मालमत्तेच्या शोधात आहेत.
5. एका रिपोर्टनुसार, गुंतवणूकदारांमध्ये गोल्ड ईटीएफ लोकप्रिय होत आहे. यूबीएसच्या अंदाजानुसार, संस्थात्मक आणि किरकोळ गुंतवणूकदार पर्यायी आणि अधिक स्थिर मालमत्तेत गुंतवणूक शोधत असल्याने 2025 मध्ये गुंतवणूक 450 मेट्रिक टनांपर्यंत पोहोचेल.
सोन्याच्या किमती अस्थिर राहतील, पण अल्पावधीत स्थिर राहतील, असे उद्योग विश्लेषकांचे म्हणणे आहे. आपण गुंतवणूक करू इच्छित असल्यास, बहुतेक विश्लेषक या स्तरांवर शॉर्ट सेलिंग टाळण्याचा सल्ला देतात. २०२५ मध्ये आतापर्यंत सोन्याचा भाव २६ टक्क्यांनी म्हणजेच २०,८०० रुपये प्रति १० ग्रॅम ने वाढला आहे. तेजीसाठी अनुकूल परिस्थिती असली तरी सावधगिरीने पुढे जाणे शहाणपणाचे ठरेल, असे विश्लेषकांचे म्हणणे आहे. जर तुम्हाला आता गुंतवणूक करायची असेल तर छोट्या टप्प्यांत किंवा घसरणीवर गुंतवणूक करण्याचा विचार करा. येत्या काळात सोन्याच्या दरातही घसरण पाहायला मिळू शकते, असे विश्लेषकांचे मत आहे. आर्थिक अनिश्चितता अर्थात ट्रेड वॉर आणि भूराजकीय तणावाशी संबंधित समस्या सोडवल्या तर सोन्याच्या किंमतीत अचानक झालेली घसरण पाहायला मिळू शकते. अशा परिस्थितीत सोन्याचा भाव 2,850 डॉलर ते 2700 डॉलर प्रति औंस पर्यंत येऊ शकतो.
मेहता इक्विटीज लिमिटेडचे उपाध्यक्ष (कमोडिटीज) राहुल कलंत्री यांनी सांगितले की, जागतिक वित्तीय बाजारातील अनिश्चितता आणि अमेरिका-चीन व्यापार युद्ध वाढल्यामुळे आंतरराष्ट्रीय बाजारात सोन्याच्या किंमतींनी प्रथमच ३,५०० डॉलर प्रति औंस आणि देशांतर्गत बाजारात ९७,००० डॉलरप्रति औंसचा स्तर ओलांडला आहे. एलकेपी सिक्युरिटीजचे व्हीपी रिसर्च अॅनालिस्ट जतिन त्रिवेदी म्हणाले, 'नव्या आठवड्याच्या सुरुवातीला जोरदार खरेदीसह सोन्याच्या दरात विक्रमी तेजी कायम राहिली. या तेजीला वाढता शुल्क तणाव, अमेरिकेच्या आर्थिक दृष्टीकोनाची चिंता आणि आगामी अमेरिकेच्या कर्जाच्या संकटामुळे पाठिंबा मिळत आहे. चीन, जागतिक मध्यवर्ती बँका आणि संस्थात्मक गुंतवणूकदारांकडून सातत्याने होत असलेल्या खरेदीमुळे वेग वाढला आहे.
संबंधित बातम्या