फ्युचर्स अँड ऑप्शन्समधील गुंतवणूकदारांना गेल्या तीन आर्थिक वर्षांत (आर्थिक वर्ष २०२२-२०२४) १.८१ लाख रुपयांचा तोटा सहन करावा लागला आहे. १.१३ कोटी किरकोळ गुंतवणूकदारांचे नुकसान झाले आहे. सेबीच्या अहवालात ही बाब समोर आली आहे. हा अहवाल सोमवारी प्रसिद्ध करण्यात आला. १० पैकी ९ व्यापारी तोट्यात आहेत.
सेबीच्या अभ्यासानुसार, “वैयक्तिक श्रेणीतील व्यक्तीचे सरासरी १.६० लाख रुपयांचे नुकसान झाले आहे. तर तोट्यात असलेल्या गटातील एका व्यापाऱ्याचे सरासरी दोन लाख रुपयांचे नुकसान झाले. तर, नफा कमावणार् या लोकांच्या श्रेणीतील सरासरी व्यक्तीला 3 लाख रुपयांचा फायदा झाला आहे. ”
इकॉनॉमिक टाइम्सच्या अहवालानुसार, गेल्या 3 आर्थिक वर्षात 93 टक्के (1 कोटींपेक्षा जास्त) किरकोळ गुंतवणूकदारांचे सरासरी 2 लाख रुपयांचे नुकसान झाले आहे. तोट्यात असलेल्या ३.५ टक्के व्यापाऱ्यांपैकी ४ लाख लोकांना केवळ ३ वर्षांत सरासरी २८ लाख रुपयांचे नुकसान झाले आहे. यात व्यवहार खर्चाचाही समावेश आहे. सेबीच्या अहवालानुसार गेल्या तीन वर्षांत केवळ ७.२ टक्के एफ अँड ओ व्यापाऱ्यांनी नफा कमावला आहे.
सेबीच्या अभ्यासानुसार केवळ एक टक्का व्यापाऱ्यांना एक लाख रुपयांपेक्षा जास्त नफा कमावण्यात यश आले आहे. सेबीचा हा अहवाल १५ टॉप ब्रोकर्सवर आधारित आहे.
एफ अँड ओ ट्रेडर्समध्ये झपाट्याने वाढ
आर्थिक वर्ष २०२२ मध्ये ४२.२० लाख लोक पर्यायांचा व्यापार करत होते. आर्थिक वर्ष २०२४ पर्यंत ही संख्या ८५.७० लाखांवर पोहोचली. आर्थिक वर्ष २०२४ मध्ये ९१ टक्के पुरुष व्यापाऱ्यांना ऑप्शन ट्रेडिंगमध्ये तोटा सहन करावा लागला आहे. याच कालावधीत ८६.३० टक्के महिला व्यापाऱ्यांचे नुकसान झाले आहे. महिला व्यापारी गटात एका व्यापाऱ्याचे सरासरी ७५ हजार ९७३ रुपयांचे नुकसान झाले आहे. पुरुष गटातील एका व्यापाऱ्याचे सरासरी ८८ हजार ८०४ रुपयांचे नुकसान झाले.
सेबीच्या अभ्यासानुसार, वैयक्तिक श्रेणीतील ७५ टक्के व्यापाऱ्यांनी आपले वार्षिक उत्पन्न ५ लाख रुपयांपेक्षा कमी असल्याचे जाहीर केले. तोटा सहन करूनही ७५ टक्क्यांहून अधिक व्यक्ती एफ अँड ओ करत आहेत.
संबंधित बातम्या