Kundli Dosh : ज्योतीषशास्त्रानुसार कुंडली दोष म्हणजे काय? जाणून घ्या कोणत्या दोषावर काय उपाय आहे
Kundli Dosh : कुंडली दोष म्हणजे जेव्हा आपल्या जन्म कुंडलीतील ग्रहांची स्थिती अनुकूल नसते. या लेखात आपण कुंडली दोषांचे प्रकार आणि उपायांबद्दल वाचणार जाणून घेऊया.
कुंडली दोषांबद्दल आपण सर्वांनी आधी ऐकले आहे आणि ते अशुभ ठरू शकतात. लोकांना अनेकदा खूप भीती वाटते. पण एकदा का त्यांना भीतीचं कारण समजून गेलं की ही अज्ञात भीती नाहीशी होते. या भीतीला कसे सामोरे जावे, कुंडली दोष काय आहे, कुंडली दोषाचे विविध प्रकार पाहूया आणि सर्वात महत्वाचे म्हणजे हे दोष आपल्या कुंडलीत दिसल्यास त्यांचे निराकरण कसे करावे ते जाणून घेऊया.
कुंडली दोष म्हणजे काय?
कुंडली दोष म्हणजे जेव्हा आपल्या जन्म कुंडलीतील ग्रहांची स्थिती अनुकूल नसते. तुमच्या जन्म कुंडलीत, तुमचा जन्म झाला तेव्हा ग्रह कुठे होते हे दर्शवलेले असते. अचूक कुंडली तयार करण्यासाठी तुमची जन्म तारीख, वेळ आणि जन्मस्थान आवश्यक आहे.
आपली कुंडली तपासून आपण कोणत्या चांगल्या आणि आव्हानात्मक काळाचा सामना करू शकतो याचा अंदाज लावू शकतो. यामुळे असणारा दोष आणि ती विशिष्ट ग्रह स्थिती सर्वकाही दर्शवते.
कुंडली दोषाचे प्रकार आणि त्याचे उपाय काय आहेत?
वैदिक ज्योतिषशास्त्रात कुंडली दोष तुमच्या जीवनाला आव्हान देऊ शकतात किंवा तुमच्या यशाच्या मार्गात अडथळा आणू शकतात. ते विविध अडचणी आणू शकतात. तथापि, सकारात्मक पैलू असा आहे की ज्योतिष आपल्याला प्रभावी उपायांद्वारे त्यांचे परिणाम कसे दूर करावे किंवा कमी कसे करावे हे शिकवते. या लेखात कुंडलीतील दोषांचे प्रकार आणि त्यांच्याशी संबंधित उपायांची चर्चा केली जाईल.
मंगळ दोष:
मंगळदोषाबद्दल आपण बरेच ऐकले असेल. वैदिक ज्योतिषशास्त्रानुसार, जेव्हा आपल्या कुंडलीत मंगळ ग्रह अनुकूल स्थितीत नसतो तेव्हा हा कुंडली दोष होतो. याला कुजा दोष किंवा मांगलिक दोष असेही म्हणतात.
मंगळ दोष तेव्हा होतो जेव्हा मंगळ ग्रह लग्न किंवा प्रथम स्थान, चतुर्थ स्थान, सप्तम स्थान, आठवे स्थान आणि बाराव्या स्थानात असतो. काही दक्षिण भारतीय ज्योतिष गणनेनुसार दुसऱ्या स्थानातील मंगळाला मंगलदोषाचा कारक मानतात. या दोषाचा वैवाहिक जीवनावर लक्षणीय परिणाम होतो असे मानले जाते, ज्यामुळे जोडप्यासमोर असंतुलन आणि आव्हाने निर्माण होतात. हिंदू मान्यतेनुसार मंगळदोष असलेल्या व्यक्तीने दोष दूर करण्यासाठी मनुष्याऐवजी केळीच्या झाडाशी लग्न करावे.
कालसर्प दोष:
प्रसिद्ध दोष म्हणजे काल सर्प दोष, आणि तो एखाद्या व्यक्तीच्या जीवनात संघर्ष आणण्यासाठी कुप्रसिद्ध आहे. वैदिक ज्योतिषशास्त्रात हा सर्वात आव्हानात्मक कुंडली दोष मानला जातो. जेव्हा आपल्या जन्म कुंडलीतील सर्व ग्रह राहू आणि केतू दरम्यान असतात तेव्हा कालसर्प दोष होतो.
उदाहरणार्थ, जर तुमच्या कुंडलीमध्ये राहू मेष राशीत आणि केतू वृश्चिक राशीत असेल आणि उरलेले ग्रह वृषभ आणि तुळ राशीत असतील तर सर्व ग्रह राहू आणि केतूच्या नंतर येतात. यामुळे एखाद्याच्या आयुष्यात अपयश आणि दुर्दैव येते, असे मानले जाते.
नाडी दोष :
नाडी दोष हा वैदिक ज्योतिषशास्त्रात, विशेषत: लग्नापूर्वी पत्रिका जुळण्याच्या प्रक्रियेत आणखी एक विचार आहे. अष्टकूट पद्धतीत जुळणारा एक पैलू म्हणजे नाडी. आदि, मध्य आणि अंत्य असे नाडीचे तीन उपप्रकार आहेत.
जेव्हा दोन व्यक्तींच्या जन्मकुंडलीत एकच नाडी असते, तेव्हा त्याला नाडी दोष म्हणतात. वैदिक ज्योतिषशास्त्रात नाडी मुले, आरोग्य आणि जनुकांशी संबंधित पैलूंचे प्रतिनिधित्व करते. परिणामी, नाडी दोष दांपत्याच्या जीवनात मुलांशी संबंधित समस्या आणतो असे मानले जाते.
पितृदोष :
कुंडलीतील शनी आणि राहूच्या स्थितीवरून सूर्य किंवा चंद्रासह ओळखले जाते. हा दोष बऱ्याचदा आपल्या पूर्वजांच्या कर्मऋणाशी जोडला जातो, ज्यात त्यांचे मागील दुष्कृत्ये, अस्थिर आत्मा किंवा त्यांच्या मागील जन्मातील चुकीची कृत्ये समाविष्ट असतात.
वैदिक ज्योतिषशास्त्रात पितृदोष एखाद्याच्या जीवनात दु:ख आणतो, ज्यामुळे वैयक्तिक समस्यांपासून ते कुटुंब आणि समाजाशी संबंध बिघडण्यापर्यंतच्या समस्या उद्भवतात असे मानले जाते. जेव्हा सूर्य किंवा चंद्र आपल्या जन्म कुंडलीत राहू किंवा केतूच्या संयोगात किंवा बाजूने असतात तेव्हा पितृदोष तयार होतो. कुंडलीच्या पहिल्या, पाचव्या, आठव्या किंवा नवव्या भावात हा योग झाला तर तो अधिक परिणामकारक ठरतो.
गुरु चांडाल दोष
गुरु किंवा गुरू ला अनेकदा ज्ञानी आणि बलवान मानले जाते, परंतु राहू आणि केतूशी त्याचा संयोग तितकासा अनुकूल नसतो. बुद्धी, विद्या, न्याय आणि धर्म यांच्याशी निगडित ग्रह असूनही जेव्हा तुमच्या जन्मकुंडलीत राहू किंवा केतूसोबत गुरू ची युती होते, तेव्हा तो तुमच्या जीवनात आव्हाने आणू शकतो.
गुरू आणि राहूची ही युती सर्वात प्रतिकूल परिस्थिती आणते असे मानले जाते. जेव्हा सूर्य आणि मंगळाची युती होते तेव्हा राहू सूर्य चांडाल दोष आणि मंगल चांडाल दोष निर्माण करू शकतो. तथापि, गुरु चांडाल दोष एखाद्याच्या जीवनात अस्थिरता निर्माण करण्यासाठी विशेषतः कुप्रसिद्ध आहे. गुरू आणि राहू/केतू यांची युती गुरूच्या सकारात्मक प्रभावांना झाकून टाकते, जातकाच्या जीवनात धन, शिक्षण आणि आशावाद यासारख्या पैलूंमध्ये अडथळा आणते.
गंधमूल दोष:
आपण आधी चर्चा केलेल्या दोषांपेक्षा थोडे वेगळे, गंधमूल दोषाचा संबंध त्या नक्षत्राशी किंवा जन्मताऱ्याशी आहे ज्यात तुमचा जन्म झाला होता. केतू आणि बुध शासित नक्षत्रांमध्ये जेव्हा एखादी व्यक्ती जन्माला येते तेव्हा हा दोष होतो. आश्चर्याची गोष्ट म्हणजे जगातील प्रत्येक पाच पैकी एक व्यक्ती या दोषाने ग्रस्त आहे, कारण 27 पैकी 6 नक्षत्रांसाठी हा दोष प्रासंगिक आहे.
अश्विन, अश्लेशा, माघ, ज्येष्ठ, मूल आणि रेवती ही गंधमूल दोषाशी संबंधित नक्षत्रे आहेत. जर तुम्ही या नक्षत्रांखाली जन्माला आला असाल तर गंधमूल दोष प्रभावी मानला जातो. या दोषाचा सर्वात लक्षणीय परिणाम व्यक्तीच्या जवळच्या कुटुंबातील सदस्यांना, विशेषत: पालकांना जाणवणारे दुर्दैव असतो.
शनिदोष :
हे वैदिक ज्योतिषशास्त्रात सर्वाधिक ऐकले जाणारे कुंडली दोष आहे. हा दोष एखाद्या कठीण कुंडली दोषासारखा वाटेल, परंतु जन्म कुंडलीतील शनीची स्थिती आणि संक्रमण नेहमीच हानिकारक नसते. पराक्रमी शनीची विनाकारण भीती बाळगण्याची गरज नाही.
शनिदोष साडेसाती, शनी धैय्या (मिनी पनोती) आणि शनिच्या महादशाच्या वेळी अनेक रूपात येतो. मात्र आपल्या कुंडलीत शनी अशुभ असेल तरच हा दोष संकटे आणतो. जर शनी योग्य भावात असेल, योग कारक म्हणून कार्य करत असेल आणि आपल्या कुंडलीत उच्च स्थानी असेल तर शनिदोषाचे नकारात्मक परिणाम होण्याची शक्यता नाही. तथापि, जर एखादा अनिष्ट शनी पहिल्या, द्वितीय आणि बाराव्या स्थानात भ्रमण करत असेल तर तो जातकांसाठी गंभीर आव्हाने निर्माण करण्याची शक्यता आहे.
श्रापित दोष:
'श्रापित' या शब्दाचा शाब्दिक अर्थ असा आहे की ज्याला मागील जन्मात केलेल्या कर्मांसाठी 'शापित' केले जाते. श्रापित दोष हा आपल्या कुंडलीतील एकाच घरात शनी आणि राहूच्या संयोगाने निर्माण झालेला कुंडली दोष आहे. असे म्हटले जाते की जातकाच्या जीवनात अनेक अडथळे आणतात, ज्यामुळे योग्य यश मिळण्यास विलंब होतो.
शनी/शनी हा 'कर्म' आणि कर्मकर्जाचा ग्रह मानला जात असल्याने त्याला श्रापित दोष का म्हणतात, यावर शनीचा सहभाग प्रकाश टाकतो. जरी शनी आपल्या जन्म कुंडलीत राहूचा पैलू ठेवत असला तरीही श्रापित दोषाचे नकारात्मक प्रभाव आपल्यावर प्रभाव टाकू शकतात.
चंद्र दोष :
तेव्हा निर्माण होते जेव्हा आपल्या जन्म कुंडलीतील चंद्र राहू आणि केतू या अनिष्ट ग्रहांच्या संयोगात किंवा बाजूने असतो. विशेषतः चंद्राचा राहूशी किंवा राहूशी असलेला संबंध किंवा चंद्राची केतूशी होणारी युती चंद्रदोषास कारणीभूत आहे.
जन्म कुंडलीत चंद्र आणि सूर्य यांची युती झाल्यास हा दोष प्रभावी मानला जातो. हा दोष जातकांना नको असलेले विचार, निराशावाद आणि नैराश्य ासह इतर अडचणी आणतो. चंद्रदोषाचे दुष्परिणाम टाळण्यासाठी ज्योतिषाचा सल्ला घेणे आणि मोती परिधान करण्याची शिफारस केली जाऊ शकते.
केमाद्रुम दोष :
केमाद्रुम कुंडली दोष हा आणखी एक दोष आहे जो आपल्या जन्म कुंडलीत चंद्राच्या स्थानामुळे उद्भवतो. जन्म कुंडली किंवा जन्म कुंडलीमध्ये, ज्यात १२ स्थान आहेत, केमाद्रुम दोष तेव्हा होतो जेव्हा चंद्राच्या सभोवतालची दोन्ही घरे रिकामी असतात. चंद्राच्या आधी आणि नंतरचे घर रिकामे असेल तर केमाड्रम दोष तयार होतो. वैकल्पिकरित्या, आपण असे म्हणू शकता की जेव्हा चंद्रापासून दुसरे आणि १२ वे स्थान रिकामे असते तेव्हा केमाड्रमा दोष उपस्थित असतो.
शनिदोषाप्रमाणेच केमाद्रुम दोषाचे ही दोन पैलू आहेत आणि केमाद्रुम दोष आपल्या जीवनात दुर्दैव आणण्याची शक्यता आहे की नाही यावर अनुभवी ज्योतिषी मार्गदर्शन करू शकतात.
